No kāu mau hewa

Ua ʻeha ʻo Christ i hoʻokahi manawa no nā hewa, ka mea kūpono no ka poʻe pono ʻole i mea e alakaʻi ai i nā kānaka i ke Akua (1Pe 3:18). ʻO ia ke kalahala no nā hewa o ka honua holoʻokoʻa (1 John 2: 2), e wāwahi ana i ka pale o ka inaina i kū ma waena o ke Akua a me nā kānaka. I ka manawa i hoʻokuʻu ʻia ai mai ka hoʻopaʻi ʻia mai o ʻAdamu, hiki i ke kanaka ke hana i nā hana maikaʻi, no ka mea, hana ʻia ia mau mea ke hiki i hoʻokahi ke Akua (Is 26:12; John 3:21).

No kāu mau hewa

Ua heluhelu au i kahi haʻi’ōlelo mai ka Lāpule Helu 350, na Kauka Charles Haddon Spurgeon, ma lalo o ke poʻo inoa “A sure shot in self-Truth”, a ʻaʻole hiki iaʻu ke kōkua i ka haʻi ʻana i kahi ʻōlelo i loko o ka haʻiʻōlelo.

ʻO ka huaʻōlelo hope loa o ka haʻiʻōlelo i kau i koʻu manaʻo, e ʻōlelo ana:

1- “Ua hoʻopaʻi ʻia ʻo Kristo no kāu mau hewa ma mua o ka hana ʻia ʻana”

ʻO Charles Haddon Spurgeon, ʻāpana mai ka haʻiʻōlelo Helu 350 “A shot sure in self-correction”, i lawe ʻia mai ka pūnaewele.

I kēia manawa, inā noʻonoʻo ʻo Kauka Spurgeon i ka ʻōlelo a ka Baibala e ʻōlelo nei ʻo Iesū ‘ke keiki hipa i pepehi ʻia mai ka hoʻokumu ʻana o ka honua’, ʻoiaʻiʻo e hoʻomaopopo ʻo ia ua make ʻo Kristo ma mua o ka lawe ʻia ʻana o ka hewa i ka honua (Pn 13: 8; Rom 5:12).

Eia naʻe, i kāna ʻōlelo ʻana ua hoʻopaʻi ʻia ʻo Iesū ma mua o ka hana hewa ʻana o kēlā me kēia Karistiano.

Ua hoʻopaʻi ʻia ʻo Kristo no ka hewa o nā kānaka āpau, akā ʻo wai ka mea i lawehala i alakaʻi i nā kānaka āpau e noho hewa? I kēia manawa, ma o ka Palapala Hemolele maopopo mākou i ka lawehala mai ka lawehala ʻana (hoʻolohe ʻole) o ʻAdamu, ʻaʻole mai nā hewa o nā hana a nā kāne i hana ai.

ʻO ka hoʻopaʻi i lawe mai i ka maluhia ʻaʻole ia ma muli o nā hewa o ka hana i hana ʻia i kēlā me kēia ‘, ʻoiai ua hoʻokumu ʻia nā kāne āpau i ke ʻano o ka hoʻokaʻawale ʻia mai ke Akua (lawehala)

ʻO Kristo ke keiki hipa a ke Akua i make ma mua o ka hoʻokumu ʻana o ka honua, ʻo ia hoʻi, ua mōhai ʻia ke keiki hipa ma mua o ka lawehala ʻana o Adamu.

ʻO ka hoʻopaʻi i hāʻule ma luna o Kristo ʻaʻole no ka hana a nā kānaka (hewa i hana ʻia), akā no ka lawehala o ʻAdamu.

I loko o ʻAdamu, ua hana hewa ʻia nā kānaka, no ka mea ma o ka lawehala lā ka hoʻokolokolo ʻana a me ka hoʻohewa ʻia ma luna o nā kānaka āpau, me ka hoʻokaʻawale ʻole ʻia (Roma 5:18).

Inā kū ka hewa (ke ʻano o ke kanaka me ke ʻole o ke Akua) mai ka hana a nā kāne, no ka hoʻokumu ʻana i ke kaulike, hiki wale nō ke ola ma o ka hana a nā kāne. Koi ʻia i nā kāne e hana i kahi mea maikaʻi e hōʻoluʻolu i kā lākou hana maikaʻi ʻole, akā naʻe, ʻaʻole ia e ‘pono’.

Akā hōʻike ka ʻelele e hōʻike ʻia ma ka lawehala ʻana o ke kanaka hoʻokahi (Adamu) i hoʻohewa ʻia ai nā mea a pau i ka make, a na ke kanaka hoʻokahi wale nō (ʻo Kristo, ka Adamu hope loa) i hoʻonui ʻia ka makana o ka lokomaikaʻi o ke Akua ma luna o nā mea he nui (Roma 5:15). I ka wā i make ai ʻo Iesū no kā mākou lawehala, ua hana ʻia kahi hakahaka: ʻoiai i hoʻolohe ʻole ʻo ʻAdamu, ua hoʻolohe ka Adamu hope loa a hiki i ka wā pilikia.

ʻO ka ʻōlelo hope loa o ka haʻiʻōlelo mai kā Dr. Spurgeon haʻiʻōlelo e hōʻike ana ʻaʻole i manaʻo ʻia kēlā:

He lawehala nā kāne āpau no ka mea ʻo ka makuakāne mua o nā kānaka (Adamu) i lawehala (Is 43:27);
Hana ʻia nā kāne āpau i ka hewa a hāpai i ka lawehala (Sal 51: 5);
Ua hoʻohuli ʻia nā kānaka āpau mai ke Akua mai ka makuahine (Sal 58: 3);
Ua hewa nā kāne āpau mai ka wā i hānau ʻia ai (Sal 58: 3), no ka mea ua komo lākou i ka puka ākea e hiki ai i ke ala ākea e hiki ai i ka make (Mt 7: 13 -14)
No ka mea ua kūʻai ʻia aku lākou ma ke ʻano he kauā na ka hewa, ʻaʻohe mea i lawehala e like me ka lawehala ʻana a ʻAdamu (Roma 5:14);
ʻO ka ʻoi o nā kāne ke kūlike i ke kākalaioa, a ʻoi aku ka maikaʻi o ke kū pololei ma mua o ka pale o nā kākalaioa (Mk 7: 4);
Ua hana hewa nā kānaka āpau a hāʻule i ka nani o ke Akua no ka hoʻohewa i hoʻokumu ʻia i loko o ʻAdamu;
ʻAʻohe mea pono, ʻaʻohe mea, i waena o nā mamo a ʻAdamu (Roma 3:10), et.

He aha ka maikaʻi a maikaʻi ʻole paha a ke keiki e hana ai i loko o ka ʻōpū o kona makuahine i hāpai ʻia ai i ka lawehala? He aha ka hewa a ke keiki e hana ai i ka hele hewa ʻana mai kona wā i hānau ʻia ai? I ka manawa hea hea i hele hewa ai nā kāne a pau a haumia pū? (Rom. 3:12) ʻAʻole anei ka nalowale o ke kanaka ma o kā Adamu lawehala ʻana?

I loko o ʻAdamu, hana pelapela ʻia nā kāne āpau (Sl 53: 3), no ka mea ʻo Adamu ka puka ākea e komo ai nā kāne āpau i ka wā hānau. ʻO ka hānau ʻana e like me ka ʻiʻo, ke koko a me ka makemake o ke kanaka ka puka ākea e komo ai nā kānaka āpau, huli aʻe a haumia pū (Ioane 1:13).

He aha nā hanana i hui pū ʻia nā kāne āpau? ʻO kā Adam lawehala wale nō ka wehewehe i ka ʻoiaʻiʻo o nā kāne āpau, i ka hanana like, lilo i haumia (pū), ʻoiai ʻaʻole hiki i nā kāne āpau o nā makahiki he lehulehu ke hana pū i ka hana like.

E noʻonoʻo: Ua make anei ʻo Keristiano no ka mea ua pepehi ʻo Kaina iā ʻAbela, a i make paha ʻo Kristo ma muli o ko Adamu lawehala? ʻO nā hanana i hoʻohiwahiwa i ke ʻano o nā kānaka āpau? Ka hana a Kaina a i ʻole ko Adamu hewa?

E hoʻomaopopo ʻaʻole no loko mai o kā Kaina hoʻohewa ʻana kāna hana kolohe, no ka hoʻohewa ʻia i loko o ʻAdamu. Ua hōʻike ʻo Iesū ʻaʻole ʻo ia i hele mai e hōʻāhewa i ko ke ao nei, akā e mālama ia mea, no ka mea, he mea kūpono ʻole ke hoʻokolokolo i nā mea i hoʻohewa ʻia (John 3:18).

Ua hoʻopaʻi ʻia ʻo Kristo no ka hewa o ke kanaka, akā naʻe, ʻaʻole pili ka hewa i ka mea a nā kāne e hana ai, akā ua ʻōlelo ʻia no ka lawehala i lawe ʻia ai ka hoʻokolokolo a me ka hoʻohewa ʻia ma luna o nā kānaka āpau, me ka hoʻokaʻawale ʻole ʻia.

ʻO nā hana a nā kāne ma lalo o ka ʻauamo o ka hewa i kapa ʻia hoʻi ka hewa, ʻoiai ka mea e lawehala ana, hana hewa no ka mea he kauā ia na ka hewa. ʻO ka pale o ka hoʻokaʻawale ma waena o ke Akua a me nā kānaka ma o kā Adamu hana hewa ʻana, a no ka lawehala ma ʻEdena, ʻaʻohe mea i waena o nā keiki a nā kānaka e hana maikaʻi. No ke aha mai ʻaʻohe mea e hana maikaʻi? No ka mea ua ʻauana lākou a pau a ua lilo pū i haumia. No laila, no ko Adamu lawehala ʻana, nā mea a pau a ke kanaka e hana ʻole ai me Kristo, ua haumia ia.

ʻO wai ka mea haumia e lawe aku i ka mea maʻemaʻe? ʻAʻohe mea! (Ioba 14: 4) I nā huaʻōlelo ʻē aʻe, ʻaʻohe mea e hana maikaʻi no ka mea he kauā ke kanaka no ka hewa.

Hana hewa ke kauwā a ka lawehala, no ka mea, ʻo nā mea a pau āna e hana ai, na ka haku ia. ʻO nā hana a nā kauā a ka lawehala he lawehala no ka mea ua hana ʻia e nā kauā i ka hewa. ʻO ia ke kumu i hoʻokuʻu ai ke Akua i ka poʻe e manaʻoʻiʻo he poʻe lawelawe lākou no ka pono (Roma 6:18).

ʻO nā keiki a ke Akua, ma ka ʻaoʻao ʻē aʻe, ʻaʻole hiki ke lawehala no ka mea ua hānau ʻia lākou e ke Akua a noho ka hua a ke Akua i loko o lākou (1 John 3: 6 a me 1 John 3: 9). ʻO ka mea e hana hewa ana no ka diabolō ia, akā ʻo ka poʻe e manaʻoʻiʻo iā Kristo no ke Akua ia (1Co 1:30; 1Jn 3:24; 1Jn 4: 13), ʻoiai he luakini lākou a me kahi e noho ai ka ʻUhane (1Jo 3: 8 ).

Ua hōʻike ʻia ʻo Kristo e luku i nā hana a ka diabolō (1 John 3: 5 a me 1 John 3: 8), a ʻo nā mea i hānau ʻia na ke Akua e noho i loko ona (1 John 3:24) a i ke Akua ʻaʻohe hewa (1 Ioane 3: 5). Inā ʻaʻole he hewa i loko o ke Akua, ʻo ia ka mea e lawehala ʻole nā mea a pau i ke Akua, no ka mea ua hānau ʻia lākou na ke Akua a ke noho nei nā hua a ke Akua i loko o lākou.

ʻAʻole hiki i kahi lāʻau ke hua i ʻelua ʻano hua. No laila, ʻo ka poʻe i hānau ʻia e nā hua a ke Akua, ʻaʻole hiki iā lākou ke hoʻohua i nā hua na ke Akua a me ka diabolō, e like me ka hiki ʻole i ke kauā ke hoʻokauwā aku i nā haku ʻelua (Luke 16:13). ʻO kēlā me kēia mea kanu i kanu ʻia e ka Makua e hua nui ana, akā hua wale ia no ke Akua (ʻIsaia 61: 3; Ioane 15: 5).

Ma hope o ka make ʻana i ka lawehala, ka haku kahiko, koe no ke kāne i ala hou ʻia e hōʻike iā ia iho i ke Akua ma ke ʻano he ola mai ka make mai, a ʻo nā lālā o kona kino ma ke ʻano he pono o ka hoʻoponopono (Rom 6: 13). Loaʻa ke kūlana ‘ola’ o ka poʻe make e ka manaʻoʻiʻo iā Kristo, ma o ke ola hou ʻana (hānau hou). Ma o ka hānau hou ʻana, ola ke kanaka mai ka make mai, a ke waiho nei ia, no laila, e hāʻawi manawaleʻa aku i ke Akua i nā lālā o kona kino ma ke ʻano he mea pono o ka hoʻoponopono.

ʻAʻole mōʻī hou ka hewa, no ka mea, ʻaʻole mana hou ia ma luna o ka poʻe e manaʻoʻiʻo (Roma 6:14). Pono ke Karistiano e hāʻawi i kāna mau lālā e lawelawe i ka hoʻopono, ʻo ia hoʻi, e lawelawe i ka Mea i hoʻāno iā lākou, ʻoiai ʻo Kristo ka mea e hoʻāpono a hoʻomaʻemaʻe hoʻi i nā Karistiano (Roma 6:19; 1Co 1:30).

ʻO nā kāne me ke Akua ʻole, ma ka ʻaoʻao ʻē aʻe, ke ola nei me ka lana ʻole o ka manaʻo i kēia ao, no ka mea, ua like lākou me nā mea haumia a haumia nā mea a lākou e hana ai. ʻAʻohe ala no ke kanaka ke ʻole ke Akua e hana maikaʻi ai, no ka mea, hoʻopuka wale ke ʻano ʻino i ka maikaʻi ʻole

2- “Akā, ua like mākou a pau me ka pelapela, a ʻo ko mākou mau pono āpau e like me ka ʻāpana pelapela; a mae mākou a pau e like me ka lau, a ʻo kā mākou mau hala e like me ka makani e lawe aku iā mākou” (Isa 64: 6).

ʻO ke kāula ʻIsaia i ka wehewehe ʻana i ke ʻano o kona poʻe, hoʻohālikelike iā lākou i:

ʻO ka haumia – I ka manawa hea i haumia ai nā kānaka o ʻIseraʻela? Ke hele auwana nā mea āpau a lilo pū i haumia, ʻo ia hoʻi, iā ʻAdamu, ka Makua mua o nā kānaka (Sl 14: 3; Isa 43:27);
Lunakanawai e like me nā ʻāpana pelapela – Kūlike nā hana āpau o ka hoʻoponopono kaulike me nā ʻāpana haumia, i kūpono ʻole no ka lole. ʻOiai he haipule lākou, ʻo nā hana a ka poʻe ʻIseraʻela he hana hewa, hana hoʻomāinoino (Is 59: 6);
E mae e like me ka lau – ʻAʻohe manaʻolana no ka poʻe ʻIseraʻela, ʻoiai ua make ka lau (Is 59:10);
Ua like nā hewa me ka makani – ʻAʻohe mea a ka ʻIseraʻela i hana ai e hoʻokuʻu iā lākou mai kēia kūlana weliweli, ʻoiai ka hewa i like me ka makani e ʻānai nei i ka lau, ʻo ia hoʻi, ʻaʻole hiki i ke kanaka ke pakele i ka haku o ka hewa.

Ua make ʻo Kristo, i ka manawa kūpono, no ka poʻe hewa. Ua mōhai ʻia ke Keikihipa a ke Akua mai ka hoʻokumu ʻana o ka honua e ka poʻe lawehala

3- “No ka mea, ʻo Kristo, ʻoiai e nawaliwali nei, ua make i ka manawa kūpono no ka poʻe hewa” (Roma 5: 6);

4-Akā, hōʻike ke Akua i kona aloha no mākou, i ka make ʻana o Kristo no mākou, ʻoiai e lawehala ana kākou” (Rom 5: 8).

I kēia manawa, ua make ʻo Kristo no nā kauā o ka hewa, ʻaʻole no nā ‘lawehala’ a nā kauā o ka lawehala e hana ai, e like me ka hoʻomaopopo ʻana a Dr. Spurgeon.

Ua make ʻo Kristo no nā lawehala, no laila ʻo ka poʻe i manaʻoʻiʻo make pū pū me ia. Ua make ʻo Kristo no nā mea āpau i hiki ʻole i nā mea i hoʻōla ʻia ke ola hou no lākou iho, akā e ola no ka mea i make a ala hou (2Co 5:14).

Palekana nā poʻe i ala pū me Kristo, ʻoiai:

Aia lākou i loko o Kristo;
He mau Mea Hou lākou;
Pau nā mea kahiko;
Ua lilo nā mea āpau i mea hou (2Co 5:17).

Ua launa ke Akua me ia iho i ka poʻe i manaʻoʻiʻo ma o Kristo a hāʻawi i ka poʻe ola mai ka make i ka lawena o ka hoʻolaulea (2Co 15:18).

ʻO ka poʻe e ola ana i waena o ka poʻe make e waiho ʻia me ka ʻōlelo paipai: mai lawe makehewa i ka lokomaikaʻi o ke Akua (2 Kor. 6: 1). Ua lohe ke Akua iā ʻoe i kahi manawa ʻoluʻolu, no laila, ma ke ʻano he pono hana pono o ka pono Karistiano e ʻōlelo ʻia:

Mai hāʻawi i nā hōʻino loa – No ke aha e hāʻawi ʻole ai nā Karistiano i ka hōʻino? E hoʻōla ʻia? Aʻole! O kānana ʻia ka lawelawe ʻoihana hoʻolauna;
Kūpono ʻia i nā mea āpau – I ke ahonui he nui, i nā ʻeha, i nā hemahema, i nā ʻeha, i nā huipa, i nā haunaele, i nā haunaele, i ka hana, i nā vigil, i nā hoʻokē ʻai, i ka maʻemaʻe, i ka ʻepekema, i ka lōʻihi- ʻeha, ʻoluʻolu, i ka ʻUhane Hemolele, i ke aloha aloha ʻole, a pēlā aku. (2Co 6: 3-6).

Ua pepehi ʻia ʻo Kristo mai ka hoʻokumu ʻana o ka honua, ma mua o ka lilo ʻana o nā kānaka āpau i kauā na ka pono ʻole no ka hoʻolohe ʻole o ke kanaka hoʻokahi i lawehala: ʻo ʻAdamu.

Ka episetole a James

ʻO ka hana i koi ʻia i ka episetole a James nāna i ʻōlelo he manaʻoʻiʻo ʻo ia (ka manaʻoʻiʻo) ʻo ia ka hana e pau ai ka hoʻomanawanui (Ik 1: 4), ʻo ia hoʻi, e hoʻomau i ka hilinaʻi i ke kānāwai hemolele, ke kānāwai o ke kūʻokoʻa (Ik 1: 25).

Ka episetole a James

Hoʻomaka

ʻO James ka Pono, ʻo ia paha kekahi o ko Iesu mau hoahānau (Mt 13:55; Mareko 6: 3), ʻo ia ka mea kākau o kēia episetole.

Ua hoʻololi wale ʻia ʻo Brother James ma hope o ke ala hou ʻana o Kristo (Ioane 7: 3-5; ʻAk 1:14; 1 Kor 15: 7; Gal 1:19), a lilo i alakaʻi o ka ʻekalesia ma Ierusalema, a ua koho ʻia ʻo ia kekahi o nā kia o ka hale pule (Gal. 2: 9).

Ua kākau ʻia ka episetole a James ma kahi o 45 AD. C., ma mua pono o ka ʻaha ʻōlelo mua ma Ierusalema, ua hana ʻia ma kahi o 50 d. C., ka mea i hana i ka episetole Kauoha Hou. Wahi a ka mea kākau moʻolelo ʻo Flávio Josefo, ua pepehi ʻia ʻo Tiago ma kahi o ka makahiki 62 d. .

Ua hoʻopuehu ʻia nā mea kamaʻilio o ka episetole i nā Iudaio i hoʻopuehu ʻia i Kristiano (Ik 1: 1), no laila ke ʻano o ka leo austere a me ka ʻōlelo i pili ʻole i ka poʻe Iudaio.

I kāna kākau ʻana i kēia episetole, ua ʻimi ʻo James e kūʻē i ke aʻo ʻana a ka Iudaio i ka manaʻoʻiʻo i ke Akua hoʻokahi, me ke aʻo ʻana i ka ʻeuanelio, ʻo ia ka manaʻoʻiʻo iā Iesū Kristo, no ka mea makehewa ka ʻōlelo ʻana ua manaʻoʻiʻo ʻo ia i ke Akua, akā aole ia e hoolohe i ke kauoha a ke Akua, ke Akua, ka mea e manaoio ia Kristo. Hoʻomaopopo iā kā James hoʻokokoke ʻana iā mākou i ka mea a Iesu i aʻo ai: “MAI hopohopo kou puʻuwai; manaʻoʻiʻo ʻoe i ke Akua, manaʻoʻiʻo pū ʻoe iaʻu (John 14: 1), e hōʻike nei i ka pili o ke kumuhana i kamaʻilio ʻia e pili ana i ka poʻe i ʻike ʻia: ua hoʻohuli nā Iudaio i ka hoʻomana Kalikiano.

Eia naʻe, ua kuhi hewa e pili ana i ka episetole a Iakobo i hoʻolaha ʻia i loko o ka Kalikiano Kalikiano, ua pale aku ʻo ia i ke ola e nā hana, ke kūʻē nei i ka lunaʻōlelo i ko nā ʻāina ʻē, ka mea i pale aku i ke ola ma ka manaʻoʻiʻo

ʻO ke kuhi hewa ʻole ʻana o kā James ala i hoʻokokoke aku ai ua hoʻowahāwahā ʻia ʻo Martin Luther i kēia episetole, a kapa ʻia ʻo ia he “epistan kakau”. ʻAʻole hiki iā ia ke ʻike i ke aʻo ʻana a Iakobo ʻaʻohe mea ʻokoʻa mai ke aʻo a ka lunaʻōlelo Paul.

Hōʻuluʻulu manaʻo o ka episetole a James

Hoʻomaka ka episetole a James me ka ʻōlelo paipai i ka hoʻomanawanui ʻana i ka manaʻoʻiʻo, ʻoiai ʻo ka hoʻomanawanui ka hopena o ka hana o ka manaʻoʻiʻo (Ik 1: 3-4). Pōmaikaʻi ka mea hoʻomanawanui i nā hoʻokolohua me ka ʻole o ka mae ʻana, no ka mea, e loaʻa iā ia ka lei o ke ola mai ke Akua mai, e hāʻawi ʻia i ka poʻe e hoʻolohe iā (Jas 1:12).

Hoʻohana ʻo James i ka huaʻōlelo “manaʻoʻiʻo” i ke ʻano o ka “kūʻiʻo”, “hilinaʻi”, “hilinaʻi”, ʻaʻole like me ka ʻĀpole Paul, nāna e hoʻohana i ka huaʻōlelo ma ke ʻano o ka “manaʻoʻiʻo” a me ke ʻano o ka “ʻoiaʻiʻo”, a ʻo kēia ka manaʻo hope loa i hoʻohana ʻia ma mua o kēlā.

A laila, hōʻike ʻo James i ke kumu o ka ʻeuanelio, ʻo ia ka hānau hou ma o ka ʻōlelo o ka ʻoiaʻiʻo (Ik 1:18). Ma hope o ka ʻōlelo ʻana he pono e kiʻi i ka ʻōlelo o ka ʻeuanelio ma ke ʻano he kauā hoʻolohe, ʻo ia ka mana o ke Akua no ke ola (James 2: 21), ua paipai ʻo James i kāna mau kamaʻilio e hoʻokō i nā mea i hoʻoholo ʻia i loko o ka ʻeuanelio, me ka hoʻopoina ʻole i ke aʻo ʻana. o Kristo (James 2: 21).

Hoʻomanaʻo ʻo James i kēlā me kēia mea e nānā pono i ka ʻoiaʻiʻo o ka ʻeuanelio a hoʻomanawanui i ia mea, ʻaʻole he mea hoʻolohe hoʻopoina, ke hana nei i ka hana i hoʻokumu ʻia e ke Akua: ka manaʻoʻiʻo iā Kristo (James 2:25).

I ka nānā ʻana i ka hana e koi ʻia e ke Akua, hōʻike ʻo James i ka haipule me ka kaohi ʻole i ka mea mai ka puʻuwai mai, ʻo ia ka hoʻopunipuni iā ia iho, a makehewa ka hoʻomana o kēlā kanaka (James 2: 26-27).

Kāhea hou ʻo James i kona mau hoahānau kamaʻilio pū, a laila kāhea ʻo ia iā lākou e hōʻike ʻole i ka mahalo i nā poʻe, no ka mea ua ʻōlelo lākou he poʻe manaʻoʻiʻo lākou iā Kristo (Jas 2: 1). Inā ʻōlelo kekahi he manaʻoʻiʻo ʻo ia i ka Haku ʻo Iesū, pono ʻo ia e hele e like me kēlā manaʻo: ʻaʻole mahalo i ka poʻe ma muli o ke kumu, ka ʻōlelo, ka ʻohana, ka lāhui, a pēlā aku. (Iako 2:12)

Ua loli hou ke ʻano o Tiago ma o kahi mea koʻikoʻi: – ‘E kuʻu mau hoahānau, e nīnau iā lākou inā he mea maikaʻi ke ʻōlelo he manaʻoʻiʻo lākou, inā ʻaʻohe a lākou hana. Hiki paha i kahi hilinaʻi ke ʻole nā hana mālama?

ʻO ka huaʻōlelo hana i ka pōʻaiapili e hoʻomaopopo ʻia e like me ka manaʻo o ke kanaka o ka wā kahiko, ʻo ia ka hopena o ka hoʻolohe i kahi kauoha. No nā kāne i kēlā manawa, ke kauoha a ka haku a me ka hoʻolohe o kahi kauā i hopena i ka hana.

Hoʻololi ke ala mai nā poʻe i ke ola. Ka mua; ʻO ka mea manaʻoʻiʻo iā Kristo hiki ʻole ke mahalo. ʻO ka lua: ʻO ka mea ʻōlelo he manaʻoʻiʻo ʻo ia hoʻokahi ke Akua, inā ʻaʻole ia e hana i ka hana e koi ʻia e ke Akua, ʻaʻole ia e ola.

ʻAʻole pili ka hihia i kekahi e ʻōlelo he manaʻoʻiʻo ʻo ia iā Kristo, akā ʻo ka mea nāna e ʻōlelo he manaʻoʻiʻo kona, he manaʻoʻiʻo i hoʻokahi Akua. ʻO ka mea e manaʻoʻiʻo iā Kristo e ola ia, no ka mea, ʻo kēia ka hana a ke Akua e koi ai. ʻAʻole hiki iā ʻoe ke hoʻopakele i kekahi e ʻōlelo he manaʻoʻiʻo ʻoe i ke Akua, akā ʻaʻole i manaʻoʻiʻo iā Kristo, ʻoiai ʻaʻole ia ka mea nāna e hana i ka hana.

A hana koi o ka poʻe e ʻōlelo nei he manaʻoʻiʻo ko lākou (ka manaʻoʻiʻo) ʻo ia ka hana e pau ai ka hoʻomanawanui (Ik 1: 4), ʻo ia hoʻi, e noho hilinaʻi i ke kānāwai hemolele, ke kānāwai o kūʻokoʻa (Ik 1:25). .

E like me ka poʻe Kristiano i hoʻohuli ʻia i waena o nā Iudaio ua ʻike ka hana a ke Akua e koi aku ai iā Kristo, ma ka hoʻopaʻapaʻa ʻana ʻaʻole lawa ka ʻōlelo ʻana he manaʻoʻiʻo kona, ke koʻikoʻi nei ʻo James he mea maikaʻi ʻole ka manaʻoʻiʻo i ke Akua a me ka hilinaʻi ʻole iā Kristo.

Hoʻololi hou ke ala i ka mokuna 3 ke ʻōlelo ʻia: koʻu mau hoahānau (Jas 3: 1). Ke kuhikuhi ʻia nei ke aʻo i ka poʻe makemake e lilo i haku, akā naʻe, no kēia ʻoihana kuhina he mea nui ia e “hemolele”. ʻAʻole e kūleʻa i ka pōʻaiapili i ka ʻōlelo o ka ʻoiaʻiʻo (Jas 3: 2), a no laila hiki ke alakaʻi i ke kino (nā haumāna).

Ma hope o nā laʻana o ka mea i hiki i ka huaʻōlelo ke paipai, hoʻololi hou ʻia ke ala, i mea e hiki ʻole ai ke hele me nā leka ʻokoʻa mai ka mea like, e hoʻohālikelike ana i ka ʻike o ke Akua me ka naʻauao a me nā kuʻuna kanaka (Iāk 3:10 -12) .

ʻO ka mea hope loa, ʻo ke aʻo ʻana i hoʻohuli ʻia nā Kristiano mai waena o nā Iudaio ʻaʻole e ʻōlelo hōʻino kekahi i kekahi (James 4:11), a, ma ke kiʻi (waiwai), e kuhikuhi i nā Iudaio nāna i pepehi ʻo Kristo.

Ua pani ʻia ka episetole e ke kamaʻilio ʻana i ke kumuhana mua: ka hoʻomanawanui (Iāk 5:11), e paipai ana i ka poʻe hoʻomanawanui e hoʻomanawanui i ka ʻeha.

ʻO nā kuhi hewa nui o ka wehewehe ʻana

Hoʻomaopopo e pili ana ʻo Tiago i nā pilikia e like me ka hoʻoponopono kaulike, ka hoʻokaʻawale kālā, nā hana manawaleʻa, a pēlā aku.
E noʻonoʻo i ka pāpā koʻikoʻi i ka ‘mea waiwai’ nāna i hōʻiliʻili i nā ukana ma ke ʻano he pāpā i ka poʻe i paʻa i ka waiwai waiwai e ʻike ʻole i ka huaʻōlelo ‘waiwai’ kahi ʻano e pili ana i nā Iudaio;
E hoʻomaopopo he kūʻē ka kā James leka i ke aʻo ʻana a ka lunaʻōlelo Paul, nāna i hōʻike i ke ola ma ka manaʻoʻiʻo iā Kristo Iesū. I ka ʻoiaʻiʻo, hōʻike ʻo James i ka manaʻoʻiʻo ʻole i ke Akua ʻaʻole ka mea a ke Akua e koi ai no ke ola, akā, me ka manaʻoʻiʻo ʻo Iesū ka Mesia, ka hana o ka manaʻoʻiʻo.
Hoʻomaopopo e koi ʻia nā hana maikaʻi e hōʻoia i ka poʻe i loaʻa ka manaʻoʻiʻo maoli. ʻO ka mea e manaʻoʻiʻo iā Kristo e like me ka palapala hemolele, he manaʻoʻiʻo maoli nō ia, no ka mea, ʻo kēia ka hana a ke Akua e koi ai;
Huikau nā hana maikaʻi me ka hua e ʻike ʻia ai ka lāʻau.

Ua ninini anei ʻo Maria i ka mea ʻala ma nā wāwae o Iesū?

ʻO Maria, i kapa ʻia ʻo Magedala, ʻaʻole ʻo ia ko ko Lazaro kaikuahine. ʻO ka ʻikepili wale nō a mākou e pili ana iā Mary Magdalene, ua hoʻokuʻu ʻia ʻo ia mai nā ʻuhane ʻino a aia ʻo ia i ka manawa i kaulia ai ʻo Iesū ma ke keʻa a me ke ala hou ʻana, me kona makuahine, ʻo Maria.

Ua ninini anei ʻo Maria i ka mea ʻala ma nā wāwae o Iesū?

Ka moʻolelo o ka euanelio ʻo João

Ua haʻi aku ka mea euanelio ʻo Ioane ʻo Iesū, ʻeono mau lā ma mua o ka ʻahaʻaina mōliaola, ua hele ʻo ia i ke kūlanakauhale ʻo Betania, ke kūlanakauhale ʻo Lazaro, i make no ʻehā mau lā a ua hoʻāla ʻia e Iesu mai ka make mai (Ioane 12: 1).

Hāʻawi ʻia kahi pāʻina ʻaina a, e like me ka maʻa mau, lawelawe ʻo Mareta i ka papa ʻaina, ma laila ʻo Iesū a me Lazaro, me kekahi poʻe ʻē aʻe (Luka 10:40; Ioane 12: 2).

I kekahi manawa, i ka wā ʻaina, i mua o nā haumāna, lālau akula ʻo Maria i ka arreta o ka aila nard maʻemaʻe, he mea waiwai, a hamo i nā wāwae o Iesū. A laila hoʻomau ʻo ia e hoʻomaloʻo i nā wāwae o Iesū me kona lauoho, no laila ua ʻala ka hale me ke ʻala o ka hamo (John 12: 3).

ʻO kēia nō ʻo Maria i kū ma ka wāwae o Iesū e hoʻolohe i kāna aʻo ʻana, ʻoiai ʻo Mareta e mālama i nā hana o ka hale (John 11: 2; Luka 10:42).

Na moolelo o na euanelio o Mataio a me Mareko

Ua haʻi like nā mea ʻeuanelio ʻo Matiu a me Mareko i kekahi hanana like, i pili pū me ka wahine i ninini i ka mea ʻala, kahi hana e like me ka hana a Maria, ke kaikunāne o Lazaro, akā naʻe, ua ninini kēia wahine i ka nard ma ke poʻo o Iesū a hoʻohana ʻole i kona lauoho i hoʻomaloʻo.

Ua hoʻonohonoho ʻo Evangelist Mark i ka hanana i ka manawa ma kahi o ʻelua mau lā ma mua o ka Easter, a ua hoʻopaʻa lāua ʻo Matthew lāua ʻo Mark i kahi ma ke ʻano he hale o Simona ka lēpero (Mareko 14: 1-3; Mt 26: 6-7).

ʻAʻole like iā John, ʻaʻole i hoʻopaʻa inoa nā mea ʻeuanelio ʻo Mateo a me Mareko i ka inoa o ka wahine, e hōʻike ana he malihini ʻo ia mai ka pōʻai o nā lunaʻōlelo, ʻoiai ua ʻike nā mea āpau iā Lazaro a me kona mau kaikuahine ʻelua, ʻo Mareta lāua ʻo Maria.

ʻO ka ʻike ʻana i ke ʻano o ke kanaka a i ʻole ko lākou pilina me kekahi, i ʻike nui ʻia, ʻaʻole poina i nā mea haʻi moʻolelo e hoʻopaʻa inoa i ka inoa o kēlā kanaka. ʻAʻole haʻi ʻia e ka mea euanelio ʻo John ka inoa o ka wahine no Samaria, no ka mea no ka poʻe i launa ʻole me nā Iudaio, he wahine a he haole ʻo ia, no laila, ʻaʻohe pili o nā haumāna iā ia. ʻO ka mea i hōʻailona i ka wahine no kona kumu, Samaria, a me ka ʻaelike ʻole ma waena o ko Samaria a me nā Iudaio, he mea nui ia no ka moʻolelo (John 4: 7).

Haʻi moʻolelo o ka mea haʻiʻelele ʻo Lucas

Ua haʻi hou ʻo Luka i kekahi hanana hou aʻe, e pili ana iā Iesū a me kahi wahine, i ka wā a kahi Parisaio i kono ai iā ia e ʻai. I ka noho ʻana o Iesū ma ka papa ʻaina, hele maila kekahi wahine e uē ana, holoi i nā wāwae o Iesū me ka waimaka, a holoi i kona mau wāwae me kona lauoho. a laila honi a hamo i nā wāwae o Iesū me ka hamo i loko o ka ipu (Luka 7: 37-38).

Ike aku la ka Parisaio i keia mea, ohumu iho la, i iho la, “Inā he kāula ʻo ia, inā ua ʻike ʻo ia ʻo wai ka wahine i hoʻopā aku iā ia, ʻoiai he lawehala ʻo ia” (Luke 7:39). Ua ʻike ka Parisaio i ka wahine a kapa iā ia ma ke ʻano he lawehala, akā ʻaʻole ʻike ka mea euanelio ʻo Lucas iā ia a ʻaʻole pili kona inoa, no ka mea ʻaʻohe ona pilina me nā mea hou o ke Kauoha Hou.

Nāʻeuanelio Synoptic

ʻO ka mea i ʻike ʻia mai ka heluhelu ʻana i nā ʻeuanelio synoptic, ʻo ia, ʻeono mau lā ma mua o ka ʻahaʻaina mōliaola, ʻo Maria, ke kaikuahine o Lazaro, ma ke kūlanakauhale ʻo Betania, i ka wā o kahi ʻaina awakea, poni ʻo ia i nā wāwae o Iesū a holoi iā lākou me kona lauoho. Ma hope, wahine ʻē aʻe, ʻaʻole hōʻike ʻia kona inoa, i loko o ka hale o Simona ka lēpero, ninini i ka mea ʻala like ma ke poʻo o Iesū, a pēlā i poni ai i kona kino (Mt 26: 7 a me 12; Mareko 14: 3 a me 8).

I nā moʻolelo o ka poʻe ʻeuanelio ʻo Mateo a me Mareko, aia ʻo Iesū ma Betania, ma ka home o ka lepero ʻo Simona, i ka wā i ninini ai kahi wahine i kahi hue ʻaila poni ma kona poʻo. ʻO ka hana a ka wahine i hoʻonāukiuki i ka huhū i nā haumāna, nā mea i ʻōlelo he pipiʻi loa ka mea ʻala a hiki ke hāʻawi ʻia i ka poʻe ʻilihune. A laila, pāpā ʻo Iesū i nā haumāna, e hōʻike ana i ke kānāwai (Deut 15:11), a ʻo ka hana a kēlā wahine ka mea nāna i mālama i kona make ʻana a me kona lua kupapaʻu, a e hōʻike ʻia kēlā hanana ma nā wahi a pau a ua hoʻolaha ʻia ka ʻeuanelio (Mt 26: 10-13; Mareko 14: 6-9).

Ua haʻi ʻo John, i kāna ʻeuanelio, ua hana ʻia kēia hanana ma Betania, ʻeono mau lā ma mua o ka Easter, a ma laila ʻo Lazaro. Kuhi ʻo ia ua lawe ʻo Maria i ka mea ʻala a poni i nā wāwae o Iesū, a holoi me kona lauoho, ʻoiai ʻo Marta e lawelawe ana i ka papa ʻaina, e hōʻike ana ua mālama ʻia ka ʻaina awakea ma ka hale o Lazaro.

“A ʻo kekahi mau wahine i hoʻōla ʻia i nā ʻuhane ʻino a me nā maʻi, ʻo Maria, i kapa ʻia ʻo Magedalena, nāna mai i puka mai nā daimonio ʻehiku” (Luka 8: 2).

ʻO Maria Magedala hoʻi, ʻaʻole ka wahine lawehala nāna i holoi nā wāwae o Iesū me kona mau waimaka i loko o ka hale o ka Parisaio, e like me ka mea i haʻi ʻia e ka mea haʻi ʻōlelo a Luka. ʻAʻohe kumu Baibala no ka noʻonoʻo ʻana iā Mary Magdalene ma ke ʻano he wahine hoʻokamakama a lawehala paha a i ʻole, ma ke ʻano he kaikuahine ʻo Lazaro.

ʻO St. Gregory the Great, ka mea i noho ma kahi o 1500 mau makahiki, ʻo ia ka mea i kuhi hewa iā Mary Magdalena ke “lawehala” o Luka 8, paukū 2, a ʻo ia hoʻi ʻo Maria no Betania, ke kaikuahine o Lazaro.

Na Marias

Ua akāka ka euanelio ʻo John ʻo ka wahine nāna i poni i nā wāwae o Kristo ma Betania i ka wā o kahi ʻaina awakea ʻo Maria, ke kaikuahine o Lazaro (John 11: 2). ʻAʻole paha i kuhihewa ka mea ʻeuanelio e pili ana i ke ʻano o ka mea nāna i poni i nā wāwae o Kristo a hoʻomaloʻo me kona lauoho, e like me kāna i ʻike ai: ʻo Maria, ke kaikuahine o Lazaro a me Maria Magedalene, no laila penei ka wahine nāna i poni i nā wāwae o Iesū. aole o Maria Magedalene.

ʻO ka mea haʻi moʻolelo ʻo Lucas, ma hope o ka haʻi ʻana i ka moʻolelo o ka wahine nāna, i ka hale o kahi Parisaio, holoi i nā wāwae o Iesū me ka waimaka a holoi iā lākou me kona lauoho, kuhikuhi iā Mary Magdalene ma ke ʻano he ukali a Iesū, me nā wahine ʻē aʻe. No laila, ua ʻike ka mea haʻi ʻōlelo ʻo Lucas ʻo Maria Magedalene, a ʻaʻohe kumu i haʻalele ai ʻo ia i kona inoa, inā ʻo ka wahine nāna i holoi nā wāwae o Iesū me ka waimaka, ʻo ia nō ʻo Maria Magedalene.

He mea kūpono ia e haʻi aku i ka hanana i haʻi ʻia e ke kauka aloha e pili ana iā Galilaia, a i kekahi manawa ʻokoʻa o ka mōliaola, ʻo ia hoʻi ka mōliaola ma mua o ka make ʻana o Kristo. ʻO ka mōliaola hope loa i hōʻike wale ʻia ma ka mokuna 22, ʻoiai ka moʻolelo o ka wahine nāna i hoʻohāinu i nā wāwae o Iesū i hōʻike ʻia ma ka mokuna 7 o ka ʻeuanelio a Luka.

ʻOiai nā mea like i waena o nā moʻolelo i haʻi ʻia e ka poʻe ʻeuanelio, ʻo nā moʻolelo a Matthew a me Mark e pili ana i ka wahine like, ʻaʻole ʻo Maria, ke kaikuahine o Lazaro, a me ka lawehala i hōʻike ʻia e Lucas.

ʻO nā ʻokoʻa ma waena o ka moʻolelo i haʻi ʻia e Matiu a me Mareko, a Luka a me Ioane i haʻi ai, hōʻike ʻia ka moʻolelo i kākau ʻia e Mateo a me Mareko e pili ana i ka wahine i ʻike ʻole ʻia e nā ʻānela. Ua ninini ʻo ia i ka pāpale makamae ma luna o ke poʻo o Kristo, ʻo nā wahine ʻē aʻe ʻelua, ʻo Maria, ke kaikuahine o Lazaro a me ka lawehala, i poni i nā wāwae o Kristo.

ʻAʻole pili ʻo Mateus lāua ʻo Marcos i ke kanaka o Lazaro, ʻoiai ko lāua koʻikoʻi o ka mōʻaukala, ʻaʻole hoʻi i pili iā Maria, ko Lazaro kaikuahine, kahi wahine i kaulana loa i nā haumāna.

ʻOiai ʻo Iesū ma Betania, i noho ʻia e Maria a me kona kaikaina ʻo Mareta, e ʻaina ana ʻo Iesū ma ka hale o Simona ka lēpero i ʻelua mau lā ma mua o ka mōliaola, ʻaʻole ʻeono lā, e like me kā ka euanelio a Ioane i haʻi mai ai iā mākou.

ʻO ka wahine ma ka moʻolelo a Matthew a me Mareko i hoʻohana ʻole i kona lauoho e hoʻomaloʻo i nā wāwae o Iesū, ua ninini wale ʻo ia i ka mea ʻala, a ʻo ia ka mea i hoʻoholo ʻia ʻaʻole ia ʻo Maria, ke kaikuahine o Lazaro, a ʻaʻole ʻo Mary. Magdalene, ka mea i kaulana ʻia e nā haumāna.

Lanakila ma luna o ka honua

O ke ʻoliʻoli maikaʻi kahi kauoha a Kristo, a ʻo kēia kekahi o nā ʻano o nā Karistiano i kēia ao. ʻAʻole pono e hoʻopilikia ʻia ka poʻe e manaʻoʻiʻo iā Kristo (John 14: 1). Kūpono nā ʻeha o kēia ao, eia nō naʻe, ʻaʻole e hoʻohālikelike ʻia me ka hanohano o ka honua e hiki mai ana, kahi āu e komo ai.

Lanakila ma luna o ka honua

Hoʻopaʻa hou: Ua hānai hou ʻia ʻoe, a i kēia manawa ʻāpana ʻoe o ka ʻohana a ke Akua he keikikāne, akā naʻe, ʻo kona makemake ʻaʻole ʻoe e lawe ʻia mai ka honua “ʻAʻole au e noi aku iā ʻoe e lawe iā lākou mai ka honua mai, akā e hoʻopakele lākou iā ʻoe mai ka hewa” (John 17:15). Ma mua o kēia ao ka mōakāka o ke ʻano o Kristo: e hauʻoli, ua lanakila wau ma luna o ka honua! (Ioane 16:36).

ʻike mākou i kēlā “Ua aloha nui ke Akua i ko ke ao nei a ua hoʻouna mai ʻo ia i kāna Keiki hiwahiwa …” (John 3:16), i ʻole e make nā mea a pau e manaʻoʻiʻo iā Kristo a loaʻa ke ola mau loa. He aha ka honua a ke Akua i aloha ai? Ua aloha ke Akua i nā kānaka, ʻo ia hoʻi, ua aloha ke Akua i nā kāne āpau i hānau ʻia o ʻAdamu me ka hoʻokaʻawale ʻole (kanaka = honua).

ʻO ʻoe kekahi o ka poʻe a ke Akua i aloha nui ai, a ua hoʻopakele ʻia ʻo Kristo i ʻole ʻoe e make, no ka mea ʻo kēia ka hopena o ke kanaka, no nā hua pala a Adamu.

I kēia manawa, no ka mea aia ʻoe i loko o Kristo, ʻaʻole ʻoe he ʻāpana o ke kanaka i nalowale “ʻAʻole no kēia ao lākou, e like me aʻu ʻaʻole no ke ao nei (John 17: 16). Ua aloha ke Akua i nā kānaka āpau, a ʻo ka poʻe i manaʻoʻiʻo ʻia ua hana hou ʻia ma ke ʻano he kāne ʻuhane, a ua pau lākou i ka pili i ka honua o ʻAdamu.

Ua manaʻoʻiʻo ʻoe, ua hānau hou ʻia ʻoe a lilo ʻoe i mea komo i ke kūlohelohe a me ka ʻohana a ke Akua.} Ua oki ʻoe i ke keiki a ʻAdamu a lilo i keiki na ke Akua iā Kristo (ka Adamu hope loa), he kāne ʻuhane.

ʻO Kristo, ma mua o ke kaulia ʻana, ua pule ʻo ia i ka Makua e ʻōlelo ana. “ʻAʻole au e noi aku iā ʻoe e lawe iā lākou mai ka honua, akā e mālama iā lākou i ka ʻino” (John 17:15). ʻO ia hoʻi, e lawe ʻia aku ʻo Iesū mai kēia ao aku, akā ʻo ka poʻe e manaʻoʻiʻo iā ia ʻaʻole e lawe ʻia i waho o kēia ao. Hōʻike kēia, ʻoiai ʻaʻole ʻoe i lawe ʻia i waho o kēia ao, ʻaʻole pili iā ʻoe (ka honua).

ʻO ʻoe wale nō ka waiwai o ke Akua, i sila ʻia me ka ʻUhane Hemolele i hoʻohiki ʻia: “… ʻo ia ka hōʻoia o ko mākou hoʻoilina, no ka hoʻōla pānaʻi ʻana i kā ke Akua waiwai, i ka hoʻomaikaʻi ʻana i kona nani” (ʻEp 1:14).

ʻOiai ʻaʻole ʻoe i lawe ʻia mai ka honua, ua pakele ʻoe i ka palaho i loko. “No nā mea āna i hāʻawi mai ai iā mākou i nā hoʻohiki nui a waiwai hoʻi, i mea e lilo ai nā mea o ke akua iā lākou, i pakele ai i ka palaho, i loaʻa i ke kuko i ke ao nei” (2Pe 1: 4).

Ke hoʻomanaʻo mau nei “… No ke Akua mākou, a e moe nei ko ke ao nei i ka hewa” (1 John 5:19).

Ua noi ʻo Iesū i ka Makua e lawe ʻole ʻia mai ka honua a e mālama ʻia i ka ʻino. I kēia ala, hilinaʻi pū kekahi ʻo Iesu ka mea e mālama ʻole iā ʻoe mai ka mea ʻino (1 John 5:18).

Ua lanakila ʻo Iesū ma ka honua a ua komo ʻoe i kēia lanakila. Eia naʻe, ʻaʻole ia he manaʻo ʻoiai ʻoe ma kēia honua ua pale ʻoe i nā ʻeha “Ua haʻi aku wau i kēia iā ʻoe, i loaʻa ai kou aloha iaʻu; i ka honua e loaʻa iā ʻoe nā ʻeha, akā e ʻoliʻoli, ua lanakila wau ma luna o ka honua” (John 16:33).

ʻO ke ʻoliʻoli maikaʻi kahi kauoha a Kristo a ʻo kēia kekahi o nā ʻano o ka poʻe e manaʻoʻiʻo iā ia. ʻAʻole pono e hoʻopilikia ʻia ka poʻe e manaʻoʻiʻo iā Kristo ke kū lākou i nā pilikia i kēia ola (John 14: 1). Kūpono nā pilikia o kēia ao, akā naʻe, ʻaʻole wahi kokoke i ka hanohano o ka honua e hiki mai ana, kahi āu e komo ai.

Ua lanakila ʻoe i ka honua i kou ʻohana ʻana i ka ʻohana a ke Akua “E nā keiki, no ke Akua ʻoukou, a ua lanakila ʻiʻo ma luna o lākou; no ka mea, ʻoi aku ka mea i loko ou ma mua o ka mea o ke ao.” (1 John 4: 4).

ʻOi aku ʻoe i ka mea lanakila no ka mea i aloha iā ʻoe (Rom. 8:37)!

Eia naʻe, aia kahi leka hoʻomaopopo: “Mai aloha i ka honua a i ʻole ko ke ao …” (1 John 2:15). ʻIke mākou ʻo Kristo ka mea hoʻōla no nā hewa o ka honua holoʻokoʻa, ʻo ka mea e ʻae iā ia no ka mea aloha ʻo ia iā ia a aloha i ka mea nāna ia i hana.

ʻO ka mea e manaʻoʻiʻo iā Kristo e hana i ka makemake o ke Akua, ua like ia me ke aloha i ke Akua. ʻO ka mea aloha i ke Akua ʻaʻole makemake i ka honua a ʻaʻole no ka honua, ʻo ia, no ka mea ua hana ʻo ia i ka makemake o ke Akua, ʻo ia ka manaʻoʻiʻo i ka mea āna i hoʻouna mai ai, mai aloha ʻoe i ka honua. Akā no ka poʻe aloha ʻole i ka honua (ka poʻe e manaʻoʻiʻo iā Kristo), koe nō ke aloha ʻole i nā mea o ka honua.

I mea e aloha ʻole ai i nā mea o ke ao nei pono ʻoe e hāhai i ka ʻōlelo a ka lunaʻōlelo Paul.

“A ʻo ka poʻe e hoʻohana ana i kēia ao, me he mea lā ʻaʻole lākou i hana ʻino iā ia, no ka mea ua hala ke ʻano o kēia ao” (1Co 7:31). “I kēia manawa ke hala nei ka honua, a me kona kuko …” (1 John 2:17), akā e noho mau loa ʻoe me Kristo.

Ke hānau ʻia ʻoe e ke Akua, ua lanakila ʻoe ma ka honua a hoʻomaka e noho i ka ʻuhane. No laila, ʻo ka mea e ola ana i ka ʻuhane (ʻeuanelio), pono pū kekahi e hele i ka ʻuhane “No ka mea, ʻo nā keiki a ke Akua i hānau ai, ua lanakila i luna ka honua: aʻo kēia ka lanakila e lanakila i ka honua, ko mākou manaʻoʻiʻo” (1 John 5: 4).

Loaʻa iā ʻoe ka hilinaʻi (hoʻomaha) i ke Akua, a no kēia mea, ua lanakila ʻē ʻoe i ka honua. Ua hāʻawi ʻia kēlā lanakila e ka ʻeuanelio a Kristo, ka manaʻoʻiʻo i lanakila ma luna o ka honua. I kēia manawa, he mea mau ia iā ʻoe e hele wāwae i waena o nā kāne i kahi ala kūpono i ka hana āu i hea ʻia ai. ʻO ia hoʻi, mai hele wāwae (hana) hou e like me nā lāhui ʻē aʻe e hana ana, e hana ana i nā ʻano hoʻoipoipo a me nā haunaele (Ef 4: 1, 17).

E ola ka poʻe pono ma ka hilinaʻi

Noho paha ka mea pono i ka manaʻoʻiʻo a i ʻole ‘ola i nā ʻōlelo āpau e puka mai ana mai ka waha o ke Akua’? I kēia manawa, ʻo Kristo ka manaʻoʻiʻo e hōʻike ʻia (Gal 3:24), ka huaʻōlelo incarnate, no laila, e ola ka poʻe kūpono e Kristo (Rom 10: 8). ʻO nā mea a pau i ala pū me Kristo, no ka mea ke ola nei lākou ma ka manaʻoʻiʻo, a ke hōʻike nei ke kāula Habakuka ʻo ka poʻe e ola ana i ka manaʻoʻiʻo he poʻe pono.

E ola ka poʻe pono ma ka hilinaʻi

“Akā, ʻo ka mea hoʻomaʻamaʻa ʻole, akā manaʻoʻiʻo i ka mea e hoʻāpono i ka mea hewa, ua manaʻo ʻia kona manaʻoʻiʻo he pono.” (Roma 4: 5)

Hoʻomaka

Ke hōʻike nei ka hōʻike a ka lunaʻōlelo Paul i kona hōʻoia ʻana i kēlā “Hoʻāpono ke Akua i ka poʻe hewa” (Roma 4: 5). Ma muli o ka mea a ke Akua e hoapono ai i ka poe hewa? Pehea e hiki ai i ke Akua, ke hoʻopono, ke hōʻike he pono ʻole? Pehea e hana ai me ka hoʻopilikia ʻole i kāu hoʻoponopono ponoʻī? Inā i ʻōlelo ke Akua: “… ʻAʻole wau e hoʻāpono i ka poʻe hewa” (Ex 23: 7), pehea e hiki ai i ka lunaʻōlelo i ko nā ʻāina ʻē ke ʻōlelo aʻe ua hoʻāpono ke Akua i ka poʻe hewa?

Ka lokomaikaʻi a me ka manaʻoʻiʻo

Maʻalahi ka pane: Hoʻāpono wale ke Akua i ka poʻe lawehala e kāna lokomaikaʻi kupaianaha. ʻOiai maʻalahi ka pane, koe ka nīnau: pehea kāna hana i kēia? He maʻalahi hoʻi ka pane: e ka manaʻoʻiʻo “… e alakaʻi iā mākou iā Kristo, i hoʻāpono ʻia ai mākou e ka manaʻoʻiʻo” (Gal 3:24).

Ma waho aʻe o ka hoʻāpono ʻana o ke Akua i ka poʻe hewa, he mea nō e hōʻoiaʻiʻo ʻia ke kanaka e ka manaʻoʻiʻo “No ia hoʻi, i hoʻāpono ʻia ma ka manaʻoʻiʻo, he malu ko kākou me ke Akua ma ko kākou Haku ʻo Iesū Kristo; kahi e hiki ai iā mākou ke komo ma ka manaʻoʻiʻo i kēia lokomaikaʻi a mākou e kū nei; a ke kaena nei mākou i ka manaolana o ka nani o ke Akua. ”(Rom. 5: 1-2).

Hoʻāpono anei ke Akua ma muli o ka hilinaʻi a ke kanaka i hilinaʻi ai iā ia? ʻO ka hilinaʻi o ke kanaka ka mea kūpono?

Loaʻa ka pane ma Roma 1, paukū 16 a me 17:

“No ka mea ʻaʻole wau hilahila i ka ʻeuanelio a Kristo, no ka mea, ʻo ka mana kēia o ke Akua e ola ai nā mea a pau e manaʻoʻiʻo; ʻo ka Iudaio ka mua, a ʻo ka Helene hoʻi. -No ka mea i loko ona e ʻikea ai ka hoʻopono o ke Akua mai ka manaʻoʻiʻo a i ka manaʻoʻiʻo, e like me ka mea i palapala ʻia: Akā, ma ka manaʻoʻiʻo e ola ka poʻe pono “(Roma 1: 16 -17).

ʻOiai i loko o ke Kauoha Kahiko, ua haʻi pinepine ke Akua i nā luna kānāwai ʻIseraʻela e pono lākou e hoʻāpono i ka poʻe pono a e hoʻohewa i ka poʻe hewa, a e haʻi e pili ana iā ia iho: “… ʻAʻole wau e hoʻāpono i ka poʻe hewa” (Ex 23: 7), ua hoʻohana ka lunaʻōlelo Paul iā Habakuka nāna i ʻōlelo: “E ola ka poʻe pono ma ka manaʻoʻiʻo”, e hōʻike ai i ke Akua e hoʻāpono i ka poʻe hewa!

Ke hoʻāpono nei ke Akua i ke kanaka ma o Kristo

Ma o ka nānā ʻana a ka lunaʻōlelo Paul i hana ai iā Habakuka, maopopo leʻa ʻaʻole pili ka manaʻoʻiʻo i ka hilinaʻi o ke kanaka, akā iā Kristo, ka manaʻoʻiʻo e hōʻike ʻia.

“Akā ma mua o ka hiki ʻana mai o ka manaʻoʻiʻo, ua mālama ʻia mākou ma lalo o ke kānāwai, a ua pani ʻia i kēlā manaʻoʻiʻo e hōʻike ʻia” (Gal 3:23).

He aha ka manaʻoʻiʻo e hōʻike ʻia? ʻO kaʻeuanelio a Kristo, ka mana o ke Akua, ka manaʻoʻiʻo i hōʻike ʻia i nā kānaka. ʻO ka ʻeuanelio ka manaʻoʻiʻo a nā Kristiano e hakakā ai (Jd1: 3). ʻO ka ʻelele euanelio ka haʻi ʻōlelo o ka manaʻoʻiʻo (Gal 3: 2, 5). ʻO ka ʻeuanelio ka manaʻoʻiʻo, i hōʻike ʻia ai ka lokomaikaʻi “No ka mea, ua hoolaia oukou i ka lokomaikai ma ka manaoio; a ʻaʻole mai kēia iā ʻoe, ʻo ka makana a ke Akua “(ʻEp. 2: 8). ʻAʻole mai ka kāne kaʻeuanelio, akā he makana ia na ke Akua “Inā ʻike ʻoe i ka makana a ke Akua a me ka mea e noi mai iā ʻoe: hāʻawi mai iaʻu e inu, e noi ʻoe iā ia, a e hāʻawi ʻo ia iā ʻoe i ka wai ola” (John 4:10).

ʻO Kristo ka makana a ke Akua, ke kumuhana o ka haʻi ʻana i ka manaʻoʻiʻo, kahi e komo ai ke kanaka i kēia lokomaikaʻi. No laila, ke ʻōlelo ka Baibala me ka hilinaʻi ʻole he hiki ʻole ke hōʻoluʻolu i ke Akua, pono e ʻōlelo ʻia ʻo ka manaʻoʻiʻo e leʻaleʻa ai ke Akua ʻo Kristo, e hōʻike ʻia ka manaʻoʻiʻo, ʻaʻole, e like me ka manaʻo o ka poʻe he hilinaʻi ia na ke kanaka. (Heb 11: 6).

ʻO ka mea kākau i ka poʻe Hebera, ma ka paukū 26 o ka mokuna 10 e hōʻike ana ʻaʻohe mōhai ma hope o ka loaʻa ʻana o ka ʻike o ka ʻoiaʻiʻo (ʻeuanelio) a no laila, no laila, ʻaʻole hiki i nā Karistiano ke hōʻole i ka hilinaʻi i loaʻa iā lākou, kahi huahana o ka manaʻoʻiʻo (ʻeuanelio) (Heb 10: 35), ʻoiai, ma hope o ka hana ʻana i ka makemake o ke Akua (ʻo ia ka mea e manaʻoʻiʻo iā Kristo), pono lākou e hoʻomanawanui a hiki i ka hoʻohiki (Heb 10:36; 1 John 3:24).

Ma hope o ka ʻōlelo ʻana iā Habakuka, hoʻomau ka mea kākau i ka poʻe Hebera e kamaʻilio e pili ana i ka poʻe i ola i ka manaʻoʻiʻo (Heb 10:38), ʻo ia hoʻi, nā kāne e like me ʻAberahama i hoʻāpono ʻia e ka manaʻoʻiʻo e hōʻike ʻia. “I kēia manawa, e like me ka ʻike o ka Palapala Hemolele e hōʻoiaʻiʻo ana ke Akua i ka poʻe Genetile ma ka manaʻoʻiʻo, ua hoʻolaha mua ʻo ia i ka ʻeuanelio iā ʻAberahama, i ka ʻōlelo ʻana,” E hoʻopōmaikaʻi ʻia nā lāhui kanaka āpau ma ou lā (Gal. 3: 8).

No ke Akua hiki nā mea āpau

Ua kūpono ʻo ʻAberahama no ka mea ua manaʻoʻiʻo ʻo ia e hāʻawi mai ke Akua i ka hua, kahi mea hiki ʻole i kona mau maka, e like me ka mea i nā maka o kānaka e hoʻāpono ai ke Akua i ka poʻe hewa.

“ʻĀnō hoʻi, ua hoʻohiki ʻia nā ʻōlelo hoʻohiki iā ʻAberahama a me kāna poʻe mamo. ʻAʻole ia i ʻōlelo: A i nā keiki, e like me ka mea e ʻōlelo ai i nā mea he nui, akā me ka mea hoʻokahi.

ʻO Kristo ke kahua paʻa o nā mea i manaʻo ʻia a hōʻoia i nā mea i ʻike ʻole ʻia. “I kēia manawa, ʻo ka manaʻoʻiʻo ke kumu paʻa o nā mea i manaʻolana ʻia, a me ka hōʻoia o nā mea i ʻike ʻole ʻia. Ma muli o ia mea i loaʻa ai i ka poʻe kahiko ka hōʻike “(Heb 11: 1-2), no ka mea, ola ka poʻe pono a loaʻa i kahi hōʻike e ʻoluʻolu ke Akua ma o Kristo lā (Tito 3: 7).

ʻO ka ʻōlelo a ʻAberahama i lohe ai, ʻo ia ka mea i hoʻohua ai i ka manaʻo o ka makua kāne, no ka mea “Akā he aha ka mea e ʻōlelo ai? Me ʻoe ka ʻōlelo, ma kou waha a me kou puʻuwai; ʻo kēia ka ʻōlelo o ka manaʻoʻiʻo, a mākou e haʻi aku nei … ”(Rom 10: 8), mai ia manawa “Pēlā ka manaʻoʻiʻo ma ka lohe ʻana, a me ka lohe ma ka ʻōlelo a ke Akua” (Roma 10:17). Me ka lohe ʻole i ka ʻōlelo mai ke Akua mai, ʻaʻohe hilinaʻi o ke kanaka i ke Akua.

ʻO ke kumumanaʻo e hoʻopuka i ka hoʻāpono ʻo ia ka ʻōlelo a Kristo, no ka mea, aia ka mana o ke Akua e hiki ai ke hōʻoia i ka poʻe hewa “E ʻike: inā ʻoe e hōʻoia me kou waha i ka Haku iā Iesū, a manaʻoʻiʻo i kou puʻuwai na ke Akua i hoʻāla mai iā ia mai ka make mai, e hoʻōla ʻia ʻoe. ʻOiai me ka naʻau e manaʻoʻiʻo ai i ka pono, a me ka waha e haʻi ai i ke ola no “(Rom 10: 9-10).

Ke lohe ke kanaka i ka ʻeuanelio a manaʻoʻiʻo, loaʻa iā ia ka mana no ke ola (Rom 1: 16; John 1: 12), a ʻike i ka hoʻāpono, no ka mea, hele ʻo ia mai ka make i ke ola no ka mea ua manaʻoʻiʻo ʻo ia i ka manaʻoʻiʻo (Rom 1:17). Ma o kaʻeuanelio e lilo ai ke kanaka i keiki na ke Akua “No ka mea, he poʻe keiki ʻoukou a pau na ke Akua ma ka hilinaʻi iā Kristo Iesū” (Gal 3:26; John 1:12).

Ka mana o ke akua

No ke aha i loaʻa ai ka ʻaʻa i ka lunaʻōlelo Paul e ʻōlelo ai e hana ke Akua i ka mea āna i pāpā ai i nā luna kānāwai o ka ʻIseraʻela? No ka mea ʻaʻohe o lākou mana kūpono! E hana i kahi mea kūpono ʻole, pono ka mana like e like me ka hōʻike ʻana a Iesū i ka hoʻōla ʻana i ka maʻi lolo ma hope o ke kala ʻana i kāna mau lawehala.

“I kēia manawa e ʻike ai ʻoe he mana ko ke Keiki a ke kanaka ma luna o ka honua e kala aku i nā hala (i ʻōlelo aku ʻo ia i ka maʻi lolo), Ke ʻōlelo aku nei au iā ʻoe, e ala, e lawe i kou wahi moe, a hoʻi i kou home” (Lk 5 : 24).

ʻO ka hōʻoiaʻiʻo ʻana i ka manaʻoʻiʻo ka mana o ke Akua “… i hoʻāpono ʻia ai mākou e ka manaʻoʻiʻo” (Gal 3:24), no ka mea ke manaʻoʻiʻo ke kanaka ua bapetizo ʻia ʻo ia i ka make o Kristo (Gal 3:27), ʻo ia hoʻi, hāpai i kona keʻa ponoʻī, make a kanu ʻia “A ʻaʻole paha ʻoe i ʻike ʻo nā mea a pau i bapetizo ʻia i loko o Iesū Kristo ua bapetizo ʻia i kona make ʻana?” (Rom 6: 3). Ano, o ka mea i make a hoaponoia, aia no ma ka hewa. (Rom 6: 7)

Akā, ʻo ka poʻe a pau e manaʻoʻiʻo a make pū me Kristo, e hōʻoia nei iā Kristo e like me ka mea a lākou i lohe ai a aʻo ai “ʻOiai me ka naʻau e manaʻoʻiʻo ai i ka pono, a me ka waha e hōʻoia ai i ke ola” (Rom 10: 9-10).

I kēia manawa, ʻo ka mea e hōʻoiaʻiʻo iā Kristo, no ka mea, me ka bapetizo ʻia i loko o Kristo, ua kau ʻo ia iā Kristo. ʻO ka confession ka hua o nā lehelehe e hoʻopuka wale i nā mea e pili ana iā Oliveira maoli “No ka mea, ʻo nā mea a pau i bapetizo ʻia i loko o Kristo, ua hoʻokomo ʻia ʻo Kristo” (Gal 3:27); “No laila, e hāʻawi mau mākou i ka mōhai o ka hoʻomaikaʻi i ke Akua, ʻo ia hoʻi, nā hua o nā lehelehe e hōʻoia i kona inoa” (Heb 13:15); ʻO wau nō ke kumu waina, ʻo ʻoukou nā lālā; ʻo ka mea i loko oʻu, a ʻo wau i loko ona, ʻo ia ke hoʻohua i nā hua he nui; no ka mea, inā ʻaʻole wau, ʻaʻole hiki iā ʻoukou ke hana i kekahi mea (…) e hoʻonani ʻia koʻu Makua i kēia, ke hoʻohua ʻoukou i nā hua he nui; a no laila e lilo ʻoukou i mau haumāna naʻu ”(Ioane 15: 6, 8).

ʻO ka hōʻike a ke Akua e hāʻawi ai i ke kanaka e hāʻule wale ia ma luna o ka poʻe i kanu ʻia a kau iā Kristo, ʻo ia hoʻi, ʻo nā mea i ala pū aʻe me Kristo e hoʻāpono ʻia i mua o ke Akua. ʻO ka poʻe wale nō i hoʻoulu hou ʻia, ʻo ia hoʻi, e ola nei ma o ka hilinaʻi (ʻeuanelio) i mua o ke Akua “E ola ka poʻe pono ma ka hilinaʻi” (Hc 2: 4).

E ola ka poʻe pono i ka hilinaʻi, ʻo ia hoʻi, ka manaʻoʻiʻo e hōʻike ʻia a mākou e haʻi nei (Rom 10: 8). ʻO nā mea a pau i ala pū me Kristo, no ka mea ke ola nei lākou ma ka manaʻoʻiʻo, a ke hōʻike nei ke kāula Habakuka ʻo ka poʻe e ola ana i ka manaʻoʻiʻo he poʻe pono.

No laila, ʻo kēlā me kēia mea i hilinaʻi ʻole i kāna hana ponoʻī, akā hilinaʻi i ke Akua nāna e hoʻāpono, ua manaʻo ʻia kona manaʻoʻiʻo iā ia ma ke ʻano he kaulike. “Akā i ka mea hoʻomaʻamaʻa ʻole, akā manaʻoʻiʻo i ka mea e hoʻāpono i ka mea hewa, manaʻo ʻia kona manaʻoʻiʻo he pono ia” (Roma 4: 5); “A manaʻoʻiʻo ʻo ia i ka Haku, a hoʻopaʻi ʻo ia ia mea me ka pono” (Kin. 15: 6), no ka mea, ma ka manaʻoʻiʻo ʻana ua hoʻohālikelike ʻia ke kanaka me Kristo i kona make ʻana a ala aʻe e ka mana o ke Akua, hana ʻia ke kanaka hou a ua hoʻāpono ʻia e ke Akua.

ʻO ka ʻōlelo a ka Haku ka manaʻoʻiʻo i hōʻike ʻia, a ʻaʻole e huikau nā poʻe a pau e manaʻoʻiʻo iā ia “E like me ka mea i palapala ʻia, Eia hoʻi, ke kau nei wau i Ziona i ka mea e hina ai a me ka pōhaku o ka hōʻino; A ʻaʻole e huikau nā mea e manaʻoʻiʻo iā ia ”(Roma 9:33), ʻo ia hoʻi, i ka ʻeuanelio, ʻo ia ka mana o ke Akua, ʻike ʻia ka pono o ke Akua, ka mea o ka manaʻoʻiʻo (ʻeuanelio) i ka manaʻoʻiʻo (manaʻoʻiʻo) (Roma 1. : 16-17).

E ola ka poʻe pono ma luna o Kristo, no ka mea, ʻo kēlā me kēia ʻōlelo e puka mai ana mai ka waha o ke Akua e ola ke kanaka, ʻo ia hoʻi, ke ʻole ʻo Kristo, ʻo ia ka berena ola i iho mai mai ka lani mai, ʻaʻohe ola o ke kanaka i loko ona (John 3:36) ; Ioane 5:24; Mat 4: 4; Heb 2: 4).

He kūpono a hoʻāpono nō ke Akua

He kumu maʻamau i waena o kekahi mau kālaikala e haʻi aku ke Akua i ke kanaka ‘me he mea lā ʻo ia ma o ka manaʻoʻiʻo wale nō iā Kristo, ʻo ia hoʻi, ua mālama lākou. No kekahi, a ma waena o lākou ke kahakaha nei mākou iā Kauka Scofield, ‘Ua ʻōlelo ke Akua he pono ka lawehala’, ʻo ia hoʻi, koi ʻo ia ʻaʻole ke Akua e hoʻāpono i ke kanaka.

He kūpono a hoʻāpono nō ke Akua

ʻO ka huaʻōlelo “justification” (Dikaiosis) ke hoʻohana ʻia e ka lunaʻōlelo Paul e pili ana i ka mea ʻoiaʻiʻo, e like me ka mea a ka mea kākau mele ʻo Dāvida e hoʻohana ai i ka huaʻōlelo “justification” (hitsdik) e kuhikuhi i ke Akua no ka mea ʻoiaʻiʻo ʻo ia.

Hoʻohana ka lunaʻōlelo Paul i kahi huaʻōlelo Helene i like ke ʻano o ka huaʻōlelo Hebera ‘hoʻāpono’ e kuhikuhi i nā Karistiano no ka mea he kūpono maoli lākou “… no laila ua kūpono ʻoe ke ʻōlelo ʻoe …” (Rom. 3: 4; Sal 51: 4) . ʻO ka poʻe i manaʻoʻiʻo ʻia ua hana hou ʻia i kahi kūlana hou a kikoʻī hoʻi: ka hoʻopono maoli a me ka hemolele (Ef 4:24).

ʻO nā huaʻōlelo i hoʻohana ʻia ma ke Kauoha Hou no ka hoʻāpono, ma ka ʻōlelo Helene, ʻo ia: Dikaios (just); Dikaiosis (hoʻāpono, pale ʻana, koi ʻana i kahi kuleana), a; Dikaioo (e loaʻa a ʻike paha i ke kaulike). I ke Kauoha Kahiko he hitsdik kēia huaʻōlelo, ʻo ia hoʻi e haʻi i ka ʻaha i ka hoʻokō ʻia o kekahi i ke kānāwai (Ex 23: 7; Deut 25: 1; Prov 17:15; Is 5:23).

Ke haʻi mai ke Akua he pono ke kanaka, ʻo ia hoʻi, ke hoʻāpono nei ʻo ia, ua haʻi ʻo ia i ka mea ʻoiaʻiʻo, no ka mea ʻaʻole hiki i ke Akua ke wahaheʻe.

No ke aha ka ʻōlelo ma luna? No ka mea ua hoʻokumu ʻia i waena o kekahi mau kālaikala ua hoʻolaha ke Akua i ke kanaka ‘me he mea lā ʻo ia ma o ka manaʻoʻiʻo wale nō iā Kristo, ʻo ia hoʻi, hana ʻo ia i kahi hoʻopaʻa. No kekahi, a i waena o lākou e hōʻike mākou iā Dr. Scofield, “Ua ʻōlelo ke Akua he hewa ka lawehala”, ʻo ia hoʻi, ua hōʻoiaʻiʻo ʻole ʻo ia ʻaʻole ke Akua e hoʻāpono i ke kanaka.

“Ua hoʻāpono ʻia ka lawehala manaʻoʻiʻo, ʻo ia hoʻi, i mālama ʻia ma ke ʻano he pono (…) ʻo ka hoʻāpono he hana ia e ʻike ʻia e ke akua a ʻaʻole ia he manaʻo no ka hoʻāpono ʻana i kekahi kanaka …” Scofield Bible with References, Rom 3:28, p. 1147.

I kēia manawa, ʻaʻole loa e haʻi ke Akua he pololei ke kanaka, ʻoiai ʻaʻole ia i ke ʻano o ka pololei. ʻAʻole hiki ke noʻonoʻo ʻia e haʻi ke Akua a mālama e like me ka mea kūpono ʻole āna i hana ʻole ai i mea pono. Pehea e ʻike ai ke Akua i kahi mea like ʻole

ʻIke mākou he mana ko ke Akua e kāhea i nā mea i like ʻole (Rom 4: 16), akā ʻaʻole ʻo ia e haʻi i ka lawehala e pono. maikaʻi; no ka mea ʻaʻole au e hoʻāpono i ka poʻe hewa ”(Ex 23: 7).

Inā ʻaʻole e hoʻāpono ke Akua i ka poʻe hewa, pehea lā e hiki ai i ke kanaka lawehala ke hōʻike ʻia he pono?Ua ʻōlelo pololei ka lunaʻōlelo Paul “ua make ka mea i hoʻāpono ʻia no ka lawehala” (Rom 6: 2-7).

Inā he ʻoiaʻiʻo ka manaʻo mua, ʻoiaʻiʻo nō hoʻi ka lua, ʻoiai ka lua ma ka mea mua.Ma kēia ʻano ua unuhi ʻia ka huaʻōlelo ‘kūpono’ i kahi manaʻo maoli, ʻoiai ua make pū nā mea a pau i manaʻoʻiʻo me Kristo.

Ke hoʻohana nei ka lunaʻōlelo Paul i ka huaʻōlelo “justification”, ua hoʻomanaʻo ʻo ia i kahi mea ʻoiaʻiʻo, ʻo ia hoʻi, ʻo ka mea i make ua hoʻāpono piha ʻia ʻo ia mai ka lawehala ʻana.Inā i kaulia pū ʻia ka ʻelemakule me Kristo, ʻo wai ka mea e hoʻāpono ʻia e ke Akua?ʻIke mākou ua hoʻopakele ʻia ʻo Kristo no ka hewa o ke kanaka, a ke manaʻoʻiʻo lākou iā ia, make lākou a kanu ʻia. ʻike mākou ua ala hou ʻo Iesū mai ka make mai, a ʻo ia pū me ia ka poʻe i manaʻoʻiʻo i ala aʻe “No laila, inā ua ala hou ʻoe me Kristo, e ʻimi i nā mea i luna, kahi e noho ai ʻo Kristo ma ka lima ʻākau o ke Akua.” (Kol 3: 1).

Hāʻule ka ‘hoʻāpono’ (ʻōlelo pololei) ma luna o ke kanaka hou e ala pū me Kristo mai ka make mai. ʻO ka mea hou wale nō i kūkala ʻia i mua o ke Akua, no ka mea, ua hana hou ʻia i ka pono maoli a me ka hemolele.

ʻAʻole e hōʻike ʻia ka lawehala i mea pono, no ka mea, ʻo ke kanaka ʻelemakule, ʻo ia ka lawehala, e kau pū ʻia me ke keʻa me Kristo “No ka mea, ua ʻike nō mākou i ke keʻa o ko mākou ʻelemakule me ia …” (Rom 6: 6). ʻAʻole e hoʻāpono ʻia ka lawehala i ʻO ka lawehala e ʻae i ka mōhai a Kristo ma o ka hilinaʻi (ʻeuanelio) make pū me ia, a ke ala ʻo ia, kahi mea hou (i hana ʻia) e like me kā ke Akua e ala ai i ka pono maoli a me ka hemolele. Ua haʻi ʻia kēia kanaka hou i mua o ke Akua.

ʻO nā huaʻōlelo i unuhi ʻia ʻo “justify” a me “justification” ʻo ia hoʻi “make fair”, “do fair”, “haʻi kaulike”, “haʻi pololei” a i ʻole “kūkala me ka hewa ʻole a kūpono i ka hoʻopaʻi”. Ke hana ke Akua i ke kanaka hou i ka hoʻopono a me ka hemolele maoli, hana ʻo ia i nā hana āpau i hōʻike ʻia i nā verbs ma luna.

ʻO ka mea i hana pololei ʻia e hiki ke loaʻa i kēia ʻōlelo mai ke Akua mai, ʻo ia hoʻi, ke kanaka hou, i hana ʻia e like me ke Akua e hiki ke loaʻa i ka ʻōlelo mai ke Akua mai: pololei ʻo ia.

“A hoʻokomo i ke kanaka hou, ka mea e like me ke Akua i hana ʻia i ka hoʻopono maoli a me ka hemolele …” (ʻEp 4:24).

ʻO ke kanaka hou i hana ʻia e ke Akua, ma o Kristo Iesu lā, ʻo ia ka mea i ala aʻe mai ka make mai, i hana ʻia i ka hoʻopono a me ka hemolele maoli, no laila ke hōʻike mai ke Akua iā ia he pono, ʻōlelo ʻo ia i ka mea ʻoiaʻiʻo, o ke kūlana piha a maikaʻi. i kēia lā.

“Ua hāʻawi ʻia ʻo ia no nā hewa, a ua hoʻāla ʻia mai i mea e hoʻāpono ai iā mākou” (Roma 4:25);

“… No ka mea, ʻo ka mea i make ua hoʻāpono ʻia mai ka lawehala” (Roma 6: 7)

Ke nānā nei i kēia mau paukū ʻelua, maopopo leʻa ua hoʻopakele ʻia ʻo Iesū ma muli o ka lawehala o ka poʻe lawehala (inā ʻaʻole i lawehala ke kanaka, ʻaʻohe pono e make ʻo Kristo), a i ka make pū ʻana me ia, ua hoʻokō ʻia ke kaulike a ke Akua. ʻoiai e loaʻa i ka lawehala ka mea i hoʻoholo ʻia e ka pono o ke Akua: make.

A o ka mea i make, ua hoohanauia mai ia e ke Akua, a e ala ae i ka nani o ke Akua ka Makua, no ka mea, o ka poe manaoio e ala pu mai me Kristo. Ma kēia ala ua hoʻāpono ʻia ʻo ia, a i ʻole ua haʻi ʻia he pono, no ka mea, ua ala ʻo Keriso mai waena mai o ka poʻe make: ‘ua ala ʻo ia i mea e hoʻāpono ai iā mākou (Rom 4:25).

Inā ʻaʻole e ʻae kekahi i ke kūʻē i ka pono o nā Karistiano, pono nō kekahi e hoʻoholo ʻaʻole i ala ʻo Keristiano. Inā i ala ʻo Keristiano, he ʻoiaʻiʻo ua ala pū nā Karistiano me ia, a ua hōʻike ʻia he poʻe pono.

Ke make ka ʻelemakule me Kristo, he kaulike ke Akua. Ke hana ke Akua i ke kanaka hou, ʻo ia ka mea e hoʻāpono. Me ka ʻole o nā kūʻēʻē: He kūpono ia me ka hoʻopono.

Wahi a ka Baibala, ʻo ka poʻe a pau e manaʻoʻiʻo iā Iesū, hāʻawi ʻia ka mana e lilo i mau keiki na ke Akua. Ua kau ʻia ʻo ka ʻelemakule ma ke keʻa, make, kanu ʻia, a kū hou kahi kāne hou mai ka make mai. Ua hōʻike ʻia kēia kāne hou he kaulike.

Ua hōʻike ʻo Paulo “ʻo ka mea i make i ka lawehala, aia wale nō ia i mua o ke Akua” no ka mea ʻo ke ʻano o ka make ʻana i ka lawehala e like ia me ka “ola” ʻana i ke Akua. ʻO ia ka mea i hana hou ʻia e ka ʻeuanelio, ka mana a ke Akua no kēlā me kēia mea e manaʻoʻiʻo ai, e hoʻāpono ʻia (no ka mea, he mea hou ia i hana ʻia i ka hoʻopono a me ka hemolele maoli.

No kēia mea ʻo Paul i haʻi aku ai:

“ʻO wai ka mea i hoʻokuʻu ʻia no kā mākou lawehala, a kū aʻe i luna no ka hoʻāpono iā mākou” (Rom 4:25).

ʻO ke kanaka i hoʻāpono ʻia i mua o ke Akua, ʻaʻole ia ka mea i make, akā ʻo ka mea i ala hou mai ka make mai, ʻo ia hoʻi, ka mea hou i hana ʻia i loko o Kristo.

I ka wā a ka lunaʻōlelo Paul i ʻōlelo ai ʻo ka mea i make ua hoʻāpono ʻia mai ka lawehala, aia iā ia ka manaʻo o kēia paukū i loko o ka manaʻo: uwao no mākou ”(Rom. 8:34).

ʻO kēlā mea kēia mea i make i ka lawehala, (a ʻoi paha) i ala pū me Kristo ua hoʻāpono ʻia, ʻo ia hoʻi, ua hoʻāpono ʻia i mua o ke Akua.

Manaʻo kekahi he mana ka hoʻolaha ʻana o ka hoʻopono ma ka ʻaoʻao o ke Akua i ka wā e hiki mai ana, a i kēia manawa, he hōʻike wale nō kā ke kanaka i nā mea e hiki mai ana ma hope. ʻAʻole pēlā ka hoʻāpono

“ʻO ka hoʻāpono kahi ʻōlelo a ke Akua e pili ana i ke ʻano o ka mea hou i mua ona”

Hāʻawi ʻia ka mana i nā poʻe āpau e lilo i mau keiki na ke Akua, nā keiki ʻaʻole hānau na ka makemake o ke kino, ʻaʻole hoʻi na ka makemake o ke kanaka a me ke koko. Hānau ʻia kēia mau mea e ka ʻUhane, i hana ʻia e like me ke Akua ma ka pono a me ka hemolele maoli (John 1:12 -13).

ʻOiai ʻo ka poʻe i hānau i ka pono a me ka hemolele wale nō ka mea maoli, ua hōʻoia lākou i mua o ke Akua (ʻEp 4:24). O ke Akua ka mea e hoapono ai ka poe e manaoio ia Kristo.

Ua ʻike wale ka mea mele i kāna mau hewa ma ke ʻano he ala e haʻi ai i ko ke Akua hoʻopono. ʻAʻole hiki i kekahi kāne ke hele ma mua o ka mea a ka mea haku mele i hana ai.

Eia naʻe, ma mua o ka haʻi ʻana i ke kanaka he pono, hana ke Akua i kahi mea kupaianaha: pili ka hoʻopaʻi mua i ka mea hewa (make), hana i kahi mea hou ma o kona mana (ka ʻeuanelio), a hoʻolaha i ke kanaka hou i kona pono i mua ona.

Ma o ka hoʻāpono ʻana, ʻike ʻia ka ʻike nui o ke Akua i waena o nā aliʻi a me nā mana.mua o ke Akua, akā e make ma o ke keʻa o Kristo.