Kan’on ayol
Olomon Isoni uning mo”jizalari uchun emas, balki uning so’zlari uchun toshbo’ron qilishga urindi “Men sizga Otamning ko’plab yaxshi ishlarini ko’rsatdim; bu asarlarning qaysi biri uchun meni toshga tashlaysiz? Yahudiylar unga javob berib: “Biz seni biron bir yaxshi ishing uchun emas, balki kufr uchun toshga tashlaymiz. chunki siz odam bo’lib, o’zingizga Xudo bo’lasiz ” (Yuhanno 10:32 -33).
“Iso u erdan ketgach, Tir va Sidon qismlariga bordi. Mana, atrofni tashlab ketgan kan’onlik bir ayol: “Rabbim, Dovud O’g’li, menga rahm qil, qizim yomon ahvolda qoldi”, deb baqirdi. Ammo u biron bir javob bermadi. Uning shogirdlari uning oldiga kelib, Undan iltimos qilishdi: “Bizning orqamizdan baqirib kelgan xayrlashing”. U javob berdi va dedi: “Men faqat Isroil uyining yo’qolgan qo’ylariga yuborilganman”. Keyin u kelib, unga ibodat qildi: “Rabbim, menga yordam ber!” Ammo u javob berdi va dedi: Bolalarning nonini olib, kuchuklarga tashlash yaxshi emas. U: – Ha, Rabbim, lekin itlar ham o’z xo’jayinlari dasturxonidan tushgan bo’laklarni yeydi. Shunda Iso unga javoban dedi: “Ayol, sizning imoningiz buyukdir!” Bu siz uchun xohlaganingizcha amalga oshirilsin. Va shu soatdan boshlab uning qizi sog’ayib ketdi ”(Mt 15:21 -28).
Chet ellik dindor
Xudoga xizmat qilish odamlarning urf-odatlariga rioya qilish bilan teng (Mark 7: 24-30), deb o’ylagan farziylarni qoralagandan so’ng, Iso va uning shogirdlari Tir va Sidon o’lkalariga yo’l oldilar.
Xushxabarchi Lukas chet ellarda Iso uyga kirib, u erda ekanligini bilishini istamasligini aniq aytmoqda, ammo yashirinib bo’lmaydi. Yunon ayol, siro-finikiyalik, qizi nopok ruhga chalingan edi, Iso haqida eshitgach, uni qizidan qiynagan ruhni chiqarib yuborishini iltimos qila boshladi.
“Qizi nopok ruhga ega bo’lgan bir ayol, uni eshitib, borib, o’zini oyoqlariga tashladi” (Mk 7:25).
Xushxabarchi Metyu ayolning mahalladan chiqib, yig’lay boshlaganini aytdi:
– Hazratim, Dovud O’g’li, menga rahm qil, qizimning jinni ekanligi! Ammo, iltijolariga qaramay, Iso uni eshitmaganga o’xshaydi.
Iso haqida eshitgan ko’plab odamlardan farqli o’laroq, kan’onlik ayol noyob haqiqatni e’lon qildi:
– “Rabbim, Dovud O’g’li, menga rahm qil …”.
Ayol sehrgar, sehrgar, tabib, mo”jiza yaratuvchisi, shifokor va boshqalar uchun qichqirmadi, lekin u Dovudning O’g’liga baqirdi. Isroil xalqi Masih haqiqatan ham Xudoning O’g’li Dovudning O’g’li ekanligidan shubhalanayotgan bir paytda, kan’onlik ayol aniq ishonch bilan baqirdi: – “Hazrat, Dovud O’g’li …”, olomonning taxminlari bilan taqqoslaganda g’alati bir ishonch.
“Butun olam hayratda qoldi:” Bu Dovudning O’g’li emasmi? ” (Mt 12:23).
Xudo Muqaddas Bitiklarda Masih Dovudning o’g’li bo’lishini va’da qilgan edi va Isroil xalqi uning kelishini intiqlik bilan kutishdi. Xudo Dovudning avlodi, tanasiga ko’ra, Xudo uchun uy qurishini va Isroil shohligi barcha shohliklardan ustun bo’lishini va’da qilgan edi (2 Shohlar 7:13, 16). Biroq, xuddi o’sha bashorat bu avlod Xudoning O’g’li bo’lishini aniq ko’rsatib berdi, chunki Xudoning O’zi uning Otasi va nasli uning O’g’li bo’ladi.
“Men uning otasi bo’laman, u esa mening o’g’lim bo’ladi; va agar men gunoh qilsam, uni odamlarning tayog’i va inson o’g’illarining jarohatlari bilan jazolayman “(2 Shoh 7:14).
Maryam Dovudning avlodi bo’lgani uchun u Dovudning uyida tug’ilgan bo’lsa ham, ulamolar va farziylar Masihni rad etishdi. Muqaddas Yozuvlarda Xudoning O’g’li borligi aniq aytilgan bo’lsa-da, ular Masihga ishonishmagan va Xudoning O’g’li borligini rad etishgan “Kim osmonga ko’tarilib tushdi? Kim sizning mushtlaringizda shamollarni yopdi? Suvni kiyimga kim bog’ladi? Erning hamma chekkalarini kim o’rnatgan? Ismingiz nima? Agar bilsangiz, o’g’lingizning ismi nima? ”Deb so’radi. (Pr 30: 3).
Isoning savoliga duch keldi: “Qanday qilib ular Masih Dovudning o’g’li deb aytishadi?” (Lk 20:41), uning ayblovchilari nega Dovud payg’ambar tomonidan o’g’lini Rabbiy deb chaqirganiga javob berolmadilar, agar ota-onani emas, balki ota-onani hurmat qilish farzandlar ixtiyorida bo’lsa (Lk 20:44), ammo bu begona ayol nima Masih haqida eshitish Masih Dovud Rabbim deb atagan Xudoning O’g’li edi degan xulosaga kelish uchun etarli edi.
Endi, garchi chet ellik bo’lsa ham, ayol Masih haqida eshitgan va unga etib kelgan ma’lumotlar Masih va’da qilingan Masih, Dovudning Zurriyoti degan xulosaga kelishiga olib keldi.
“Mana, Dovudga solih shoxni ko’taradigan kunlar keladi, deydi Egamiz. va shoh bo’lib, u hukmronlik qiladi va donolik bilan ishlaydi va er yuzida hukm va adolatni amalga oshiradi “(Er 23: 5).
Ayolning qichqirig’i tufayli shogirdlar bezovtalanishdi va Masihdan uni yuborishini so’rashdi. Iso shogirdlariga shunday javob berganida edi:
– Men faqat Isroil uyining yo’qolgan qo’ylariga yuborildim.
Chet elda bo’lishiga qaramay, Iso o’z vazifasi nima ekanligini ta’kidladi “U o’zi uchun keldi, lekin uni o’zi qabul qilmadi” (Yuhanno 1:11); “Yo’qolgan qo’ylar Mening xalqim edi, ularning cho’ponlari ularni adashtirdilar, tog’larga yo’naltirdilar; ular tog’dan to tepaga yurar edilar, o’zlarining dam olish joylarini unutdilar »(Jer 50: 6).
Isroil xalqi “dam olish joyi” ni unutganida, Xudo ayoldan tug’ilgan O’g’lini ularni e’lon qilish uchun yubordi:
“Hammangiz charchagan va ezilganlar, oldimga kelinglar, men sizga tinchlik beraman” (Mt 11:28);
“Dovudning avlodlari tanasiga ko’ra tug’ilgan O’g’li to’g’risida” (Rim. 1: 3).
O’z xalqini chaqirib: – Mening oldimga kelinglar, barcha charchagan va ezilganlar, Iso o’zini Eremiyo og’zi orqali bashorat qilingan narsaning bajaruvchisi deb biladi.
Masihning xalqi uni rad etdi, ammo kan’onlik ayol Isoga yaqinlashdi va unga sajda qilib:
– Rabbim, menga yordam ber!
Xushxabarchi Metyu ayol Masihdan yordam so’raganligi sababli, Unga topinayotganini aniq ko’rsatmoqda. Chunki u baqirdi:
– Rabbim, menga yordam ber! Ayolning iltimosi Dovudning O’g’liga sajda qilish edi.
Iso haqida eshitgan ayol, U Dovudning O’g’li ekanligiga ishongan va shu bilan birga Masih Xudoning O’g’li ekanligiga ishongan, chunki u yordam so’rab Unga sig’ingan. Xushxabarchi, Masihdan qizini o’sha dahshatli yovuzlikdan xalos qilish sovg’asini berishini so’rab, ibodat qilishini aniq ko’rsatmoqda.
Ayolning sajdasi hech qanday ta’sir ko’rsatmadi, chunki Iso aytdi: – Bolalarning nonini olib, kuchuklarga tashlash yaxshi emas. Masihning ayolga qilgan munosabati, Masihning shogirdlariga bergan javobini to’ldiruvchi narsa edi.
Xushxabarchi Markning yozuvlari Masih iborasining aniq ma’nosini beradi: “Bolalar birinchi navbatda rozi bo’lsin; chunki bolalarning nonini olib, kuchuklarga tashlash oson emas ” (Mark 7:27). Iso o’zining vazifasi Isroil uyi bilan bog’liqligini ta’kidlab, unga tashrif buyurish oilasidan, o’z farzandlaridan non olib, uni kuchuklarga beradigan odamning qilmishiga o’xshaydi.
Kan’onlik ayolning javobi hayratlanarli, chunki u itlar bilan taqqoslaganda yoqimli harakat qilmadi va shunday javob berdi:
– Ha, Rabbim, lekin kuchukchalar ham o’z xo’jayinlari dasturxonidan tushgan maydalab yeyishadi. U Isoning aytganlarini tasdiqlaydi, ammo u bolalari uchun ovqat izlamaganini, balki kuchukchalarga tegishli bo’laklarni qidirayotganini ta’kidladi.
U ayol uchun Dovud O’g’li dasturxonidagi maydalash uning muammosini hal qilish uchun etarli edi. U dasturxonga qatnashish huquqiga ega bo’lgan bolalardan non olishni niyat qilmaganligini namoyish qildi, ammo Dovud O’g’li stolidan tushgan buloq etarli edi.
Iso unga shunday javob berdi:
– Ey ayol, sizning imoningiz buyukdir! Bu siz uchun xohlaganingizcha amalga oshirilsin. Va shu soatdan boshlab ayolning qizi sog’lom edi.
Shuni ta’kidlash kerakki, kan’onlik ayol Masih Xudoning elchisi, Dovudning O’g’li, Rabbimiz, deb ishonganligi uchun qatnashgan, chunki Iso umidsiz onaning ahvoliga tushgani uchun emas. Xudo odamlarga yordam berishga otasi yoki onasi tushkunligi emas, chunki Masih Ishayo payg’ambarda Muqaddas Bitiklarni o’qiyotganda, “Rabbimning Ruhi menda …”, dedi u: “Bugun bu Muqaddas Bitik sizning quloqlaringizda amalga oshdi” (Luqo 4:21) va shuni aniq ko’rsatdiki, Xudoning qo’lini harakatga keltiradigan Xudoga ishonish kerak, chunki beva ayollarning soni behisob edi Ammo Quddusdagi muhtojlarga, Ilyos begona bir beva ayolning uyiga yuborildi. Chunki? Sarepta-de-Sidom shahrining o’sha aholisi Ilyos payg’ambar ekanligini tan olgani uchun va umidsizlik bilan chegaradosh bo’lgan ehtiyojiga qaramay, u payg’ambarning so’ziga bo’ysunib, Xudoga bo’lgan ishonchini ko’rsatdi (Luqo 4:25 -26).
Muqaddas Bitikning guvohligi
Masihga ergashganlarning ko’pi, kan’onlik ayolnikiga o’xshash ehtiyojlarga ega edilar, ammo bu ona ikkita muhim haqiqatni tan olishi bilan olomondan ajralib turardi:
- Masih Dovudning O’g’li bo’lganligi va;
- Xudoning O’g’li, Rabbiy.
Masih xushxabarni e’lon qilib, ko’plab mo”jizalar ko’rsatib, Isroil uyining yo’qolgan qo’ylariga yuborilgan bo’lsa-da, Isroil bolalari Iso Masihni boshqa bir payg’ambar deb hisoblashgan “Ba’zilar, Yahyo payg’ambar; boshqalar, Elias; va boshqalar, Eremiyo yoki payg’ambarlardan biri » (Mt 16:14).
Yoqubning bolalari Isoni Xudoning elchisi, inson o’g’li deb tan olmaganliklari sababli, Masih shogirdlariga murojaat qildi: – “Va sen, meni kim deb aytasan?”. O’sha paytda havoriy Butrus Masih tirik Xudoning O’g’li ekanligi to’g’risida ajoyib e’tirof etgan (tan olgan).
Yahudiylar Masihning va’da qilingan Masih ekanligini ko’rolmaganliklari sababli, ularning qo’llarida Muqaddas Bitiklar, Xudoning O’g’li haqidagi haqiqiy guvohligi bor edi, Iso shogirdlariga bu haqiqatni hech kimga e’lon qilmaslikni buyurdi.
“Keyin u shogirdlariga Iso Masih ekanligimni hech kimga aytmaslikni buyurdi” (Mt 16:20).
Nega Iso shogirdlari Uning Masih ekanligini e’lon qilishlarini istamadi?
Chunki Iso Muqaddas Yozuvlarga ko’ra odamlarning Unga ishonishini xohlagan, chunki ular U haqida guvohlik berganlar. Buning sababi Iso shuni aniq ko’rsatib turibdi: u odamlarning guvohligini qabul qilmagan va agar u o’zi haqida guvohlik bergan bo’lsa, uning guvohligi to’g’ri bo’lmaydi “Agar men o’zim to’g’risida guvohlik beradigan bo’lsam, mening guvohligim haqiqat emas” (Yuhanno 5:31) va Otadan (Muqaddas Bitikdan) berilgan guvohlik to’g’ri va etarli edi “Men haqimda guvohlik beradigan yana bir kishi bor va men uning guvohligi haqiqat ekanligini bilaman” (Yuhanno 5:32).
Suvga cho’mdiruvchi Yuhanno Masih to’g’risida guvohlik berganini tushunsak ham, uning guvohligi haqiqatning guvohligi edi “Siz Yahyoga xabarchilar yubordingiz, u haqiqat to’g’risida guvohlik berdi” (Yuhanno 5:33), ya’ni suvga cho’mdiruvchining so’zlari Muqaddas Bitik bilan bevosita bog’liq edi, chunki faqat Xudoning kalomi haqiqatdir (Yuhanno) 17:17).
Endi Iso shogirdlari Uning Masih ekanligini oshkor qilishlarini istamadi, chunki u odamlardan guvohlik olmagan (Yuhanno 5:34), bundan kattaroq guvohlik, Otaning guvohligi bo’lguncha va hamma odamlar Xudoning guvohligiga ishonishlari kerak edi. Muqaddas Yozuvlarda O’g’li haqida yozilgan “Siz Muqaddas Bitiklarni qidirasiz, chunki unda abadiy hayot bor deb o’ylaysiz va ular Men haqimda guvohlik berishadi” (Yuhanno 5:39).
Xudoga ishonish payg’ambarlar haqiqat to’g’risida e’lon qilgan guvohliklaridan oldin mo”jizalardan kelib chiqmaydi (Yuhanno 4:48). “Mo”jizalar” haqida gapirish haqiqatning isboti emas. Havoriy Butrus guvoh nima ekanligini aniq aytgan: “Ammo Egamizning kalomi abadiy qoladi. Va bu sizning orangizda xushxabar tarqatilgan “(1 Butr. 1:25). Guvohlik berish – Xudoning kalomini gapirish, Muqaddas Yozuvlarda aytilgan narsalarni gapirish, odamlarga Masih Xudoning O’g’li ekanligini e’lon qilishdir.
Hozirgi kunda ko’pchilik odamlarga va ular tomonidan amalga oshirilgan mo”jizalarga e’tibor qaratmoqda, ammo Muqaddas Kitobda havoriylarning xizmati mo”jizalarga asoslangan emas, balki so’zga asoslanganligi aniq ko’rsatilgan. Butrusning birinchi nutqi Quddus aholisini Muqaddas Bitikning guvohligiga ta’sir qildi (Havoriylar 2:14 -36). Cho’loq odam ma’bad eshigi oldida sog’ayib ketganidan keyin ham, u tinglovchilarni mo”jizaviy belgidan hayratga tushmasliklari uchun tanbeh berdi (Am 3:12), so’ngra Muqaddas Bitikning guvohligini tushuntirib berdi (Havor. 3:13 -26) .
Yahudiylar Stivenni toshbo’ron qilganda, u Yahyo payg’ambarga o’xshab, haqiqat to’g’risida guvohlik berdi, ya’ni Xudo O’zining O’g’li to’g’risida bergan guvohligini tushuntirib, g’azablangan olomonga Muqaddas Bitiklarni e’lon qildi (Havor. 7:51 -53).
Agar Stiven mo”jizaviy alomatlarni sanagan bo’lsa, u hech qachon toshbo’lamaydi, chunki odamlarning rad qilinishi mo”jizaviy alomatlarga emas, balki xushxabar kalomiga bog’liqdir (Yuhanno 6:60). Olomon Isoni mo”jizalari uchun emas, balki uning so’zlari uchun toshbo’ron qilmoqchi edi.
«Men sizga Otamning ko’plab yaxshi ishlarini ko’rsatdim; bu asarlarning qaysi biri uchun meni toshga tashlaysiz? Yahudiylar unga javob berib: “Biz seni biron bir yaxshi ishing uchun emas, balki kufr uchun toshga tashlaymiz. chunki siz odam bo’lib, o’zingizga Xudo bo’lasiz ”(Yuhanno 10:32 -33).
Ko’pchilik Masihning kan’onlik ayol uchun qilgan mo”jizasini ko’rdi, ammo unga ergashgan olomon Iso Dovudning O’g’li deb tan olmadi, chunki u abadiy Kalom, abadiy qoladigan Rabbimiz kalomi haqida eshitgan edi. Isroil xalqiga Muqaddas Yozuvlarni tinglash uchun berilgan edilar, ammo ular Iso to’g’risida eshitib, Dovudning O’g’li uchun nido qilib, unga sajda qilgan kan’onlik ayolga etishmaydilar.
Ayolning farqi shundaki, u eshitgan va ishongan, Masihga ergashgan odamlar esa mo”jizalarni ko’rishgan (Mt 11:20 -22), Muqaddas Bitiklarni o’rganib (Yuhanno 5:39) va yanglishib, Iso faqat Payg’ambar. Ular Masihni hayotdan mahrum qilishlari uchun rad etishdi (Yuhanno 5:40).
Kan’onlik ayolda va imon keltirgan ko’plab g’ayriyahudiylarda Ishayo e’lon qildi: “Meni so’ramaganlardan, meni izlamaganlardan topildim; Mening nomim bo’lmagan xalqqa dedim: Mana men. Mana men “(65: 1).
Endi bilamizki (imon eshitish bilan keladi) va Xudoning kalomi bilan eshitish, va ayol eshitgan narsa ishonish uchun etarli edi. “Xo’sh, ular ishonmagan kishini qanday chaqirishadi? Qanday qilib ular eshitmagan kishiga ishonadilar? Va’z qiladigan hech kim bo’lmasa, qanday qilib ular eshitadilar? ” (Rim 10:14). Eshitgan va ishongan kishi baraka topadi, chunki Isoning o’zi shunday degan: «Iso unga dedi: ‘Tomas, meni ko’rganingiz uchun ishondingiz; ko’rmagan va hali ishonganlar baxtlidir ”(Yuhanno 20:29).
Kan’onlik ayol ishonganidek, u Xudoning ulug’vorligini ko’rdi “Iso unga dedi:” Agar siz ishonsangiz, Xudoning ulug’vorligini ko’rasiz deb aytmadimmi? ” (Yuhanno 11:40), Isroil xalqidan farqli o’laroq, ular ishonishlari uchun g’ayritabiiy narsalarni ko’rishni kutishgan Ular unga: “Unday bo’lsa, biz uni ko’rishimiz va senga ishonishimiz uchun qanday belgi qo’yding? Nima qilyapsiz? ” (Jo 6:30).
Endi Xudoning ulug’vorligi mo”jizaviy ishlarda emas, balki Masihning yuzida namoyon bo’ladi “Chunki zulmatdan nur porlaydi degan Xudo bizning qalbimizda Iso Masih oldida Xudoning ulug’vorligi haqidagi bilimlarning yoritilishi uchun porlaydi” (2Co 4: 6). Isroil xalqining uyidan yuzini yashirgan Rabbiyning yuzining yorqinligi saqlaydi “Va men Yoqubning uyidan yuzini yashirgan Rabbiyni kutaman va uni kutaman” (Ism 8:17; Zab 80: 3).
Kan’onlik ayol Isoni devorga qo’ygani uchun emas, balki uni shantaj qilgani uchun emas, balki ishongani uchun qatnashdi: – Agar menga javob bermasang, Muqaddas Bitikni yirtib tashlayman. Qizini ozod qilish uchun mukofotga sazovor bo’lishdan oldin, ayol mo”jizaviy harakatga ishonishni istaganlarning ko’pchiligidan farqli o’laroq, allaqachon ishongan edi.
Kan’onlik ayol Masih haqida nimani eshitdi? Endi, agar imon eshitish orqali va eshitish Xudoning kalomi orqali bo’lsa. Kan’onlik ayol eshitgan narsa mo”jizalar yoki taniqli bir kishi tanilgan odamning guvohligi emas edi. Biror kishining mo”jizaga erishganini eshitish yoki u inoyatga erishdim degan bannerni o’qish odamni Masih Dovudning O’g’li deb ochiq tan olishga majbur qilmaydi!
Imonni keltirib chiqaradigan guvohlik Muqaddas Yozuvlardan kelib chiqadi, chunki ular Masihning guvohliklari. Rassom konvertatsiya qilingan yoki kimdir giyohvandlik, fohishabozlik va hokazolarni tark etgan deb aytish qonun va Masihning shogirdlari tomonidan muhrlangan guvohlik emas. Ishayo payg’ambar aniq aytadi: – “Qonunga va guvohlikka! Agar ular ushbu so’zga ko’ra gaplashmasalar, bu ularning ichida yorug’lik yo’qligidadir »(8:20).
Guvohlik – bu mo”jizaviy alomatlar emas, balki cherkovning o’ziga xos xususiyati, chunki Masihning O’zi soxta payg’ambarlar alomatlarni ko’rsatishi, bashorat qilishi va jinlarni quvib chiqarishi haqida ogohlantirgan (Mt 7:22).
Dudaklardan hosil bo’lgan meva, ya’ni guvohlik haqiqat va soxta payg’ambar o’rtasidagi farqdir, chunki soxta payg’ambar qo’yga o’ralgan bo’ladi, shuning uchun ularni harakatlari va tashqi qiyofasi bilan aniqlash mumkin emas (Mt 7:15). -16). “Kim Muqaddas Yozuvlarga binoan menga ishonsa” bu Masih tomonidan belgilab qo’yilgan shartdir, shunda odamlarda nur bo’ladi “Kim menga ishonsa, Muqaddas Bitikda aytilganidek, uning qornidan tirik suv daryolari oqadi” (Yuhanno 7:38), chunki Masihning so’zlari Ruh va hayotdir (Yuhanno 6:63), buzilmas zurriyot va faqat bunday urug ‘abadiy hayotga huquq beradigan yangi hayotni unib chiqadi (1 Butr. 1:23).
Masihga Dovudning O’g’li, Rabbimiz, tirik Xudoning O’g’li deb ishongan kishi endi begona yoki begona emas. U xo’jayinining dasturxonidan tushgan mayda bo’laklar bilan yashamaydi, lekin u azizlarning hamkasbi bo’ldi. Xudo oilasining ishtirokchisi bo’ldi “Sizlar endi ajnabiy yoki begona emas, balki azizlar va Xudoning oilasi bo’lgan vatandoshlar bo’lishingiz bilan” (Efes 2:19).
Dovudning O’g’liga ishongan kishi Ibrohimga va’da qilingan avlodga ishongan, shuning uchun u mo’min Ibrohim kabi barakali va muqaddas payg’ambarlari orqali Xudo tomonidan va’da qilingan barcha imtiyozlarning ishtirokchisidir, chunki payg’ambarlar yozgan hamma narsa O’g’il haqida yozgan. (Yuhanno 5:46 -47; Ibron 1: 1-2).
Kimki iymon keltirsa, Xudoga tegishli bo’lgan hamma narsani qila oladi “Kim imon bilan shohliklarni mag’lubiyatga uchratdi, adolatga amal qildi, va’dalarga erishdi, sherlarning og’zini yopdi, olov kuchini so’ndirdi, qilich qirg’og’idan qutulib qoldi, zaiflikdan kuch oldilar, kurashgan janglarida ular o’z qo’shinlarini qo’ydilar. begonalar. Ayollar o’liklarini tirilish orqali qabul qilishdi; ba’zilari yaxshiroq tirilishga erishish uchun ularning ozod qilinishini qabul qilmasdan qiynoqqa solingan; Va boshqalar shafqatsizlik va jazolarni, hatto zanjirlar va qamoqxonalarni boshdan kechirdilar. Ularni toshbo’ron qildilar, arraladilar, sud qildilar, qilichdan o’ldirdilar; ular qo’ylar va echkilarning terisini kiyib yurishgan, nochor, qiynalgan va yomon munosabatda bo’lishgan (bu dunyo noloyiq edi), cho’llarda va tog’larda, erning chuqurlari va g’orlarida yurishgan.Va bularning barchasi, imon orqali guvohlik berib, va’daga erisha olmadi, Xudo bizsiz ular takomillashib ketmasligi uchun biz haqimizda yaxshiroq narsani taqdim etdi “(Ibron 11:33 -40).
